Momenteel lijken er vooral zangers in Volendam te wonen, maar eind negentiende eeuw werd het dorp bevolkt door talloze schilders. Het was het een van de grootste kunstenaarsdorpen van Europa. Het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen doet deze tijd voor even herleven.
De spil van het kunstenaarsdorp was Hotel Spaander, gerund door het echtpaar Leendert en Aaltje Spaander. De vooruitziende blik en marketingkwaliteiten van de Spaanders maakten het bruine café tot een levendig kunstenaarshotel waar binnen- en vooral buitenlandse kunstenaars graag verbleven.
De tentoonstelling Het erfgoed van Hotel Spaander omvat ruim vierhonderd schilderijen, aquarellen, tekeningen, karikaturen en foto’s. De kunstwerken zijn gemaakt in Volendam of hebben het dorp als onderwerp. Ze vertegenwoordigen een grote diversiteit aan stijlen, zoals expressionisme, impressionisme, fauvisme en de romantische school. De stukken zijn afkomstig uit de collectie van Hotel Spaander en uit particuliere Volendamse collecties, collecties van kunsthandelaren en het Zuiderzeemuseum.
Het erfgoed van Hotel Spaander, van 27 november t/m 14 maart 2010 in het Zuiderzeemuseum, Enkhuizen