Tijdens de opnames voor het televisieprogramma Tussen Kunst en Kitsch in het Graphic Design Museum in Breda werd maandag 9 november 2009 een spectaculaire vondst gedaan. Een van de bezoekers had een fetisjbeeld bij zich, dat getaxeerd werd op 80.000 euro. De vondst is te zien in de uitzending van woensdag 31 maart.
De ontdekking werd gedaan door expert Michel Thieme, die voor het eerst meewerkte aan het programma en direct met zijn neus in de boter viel. “Er kwamen twee mensen aan mijn tafel met een schoenendoos. Toen ze er een beeld uithaalden, geloofde ik mijn ogen niet.” Voor hem tafel stond opeens een voor leken onbeduidend houten beeld. Hij herkende het als een Nkisi mpezo beeld, afkomstig uit voormalig Belgisch Kongo uit het einde van de negentiende eeuw.
Het object is een kwaadaardig fetisjbeeld dat werd ingezet om bijvoorbeeld diefstallen op te lossen en de schuldigen te vervolgen door ze met ziekte te treffen. Het beeld zou de eigenaar ook kunnen beschermen tegen nijd en tegen anderen die zich van magie bedienen. Om de Nkisi mpezo aan het werk te zetten, werd hij opzettelijk geïrriteerd door bijvoorbeeld scheldpartijen en het laten knallen van buskruit. Dit moest ertoe leiden dat het zich zou willen wreken op het beoogde slachtoffer.
De huidige eigenaar heeft weinig te vrezen gehad van het beeld. Hij heeft het 35 jaar geleden gekocht voor 50 gulden. Een goede koop dus.
Tussen Kunst en Kitsch, woensdag 31 maart, 20.30 uur, Nederland 1