De Hermitage in Sint-Petersburg mist de komende weken een van zijn topstukken. Gisteren werd het schilderij De dans van Henri Matisse opgehangen in een van de expositiezalen van Hermitage Amsterdam. Daar mag het echter slechts zes weken hangen.
Het schilderij wordt beschouwd als een van de hoogtepunten van de collectie van Staatsmuseum de Hermitage in Sint-Petersburg. Het werk wordt dan ook zelden uitgeleend. Het is aan de goede relatie tussen het Russische moedermuseum en de Nederlandse dependance te danken dat het nu tijdelijk in Amsterdam is. Dat vertelde Ernst Veen, directeur van Hermitage Amsterdam, gisteren bij Pauw en Witteman. Zeer recent heeft het Russische Ministerie van Cultuur toestemming gegeven voor de bruikleen.
Henri Matisse (1869-1954) werd zijn hele leven geïnspireerd door het thema van de dans. Hij verwerkte het in houtsnijwerk, in aquarelschetsen, in tekeningen met potlood en houtskool en zelfs op vazen. Voor hij de versie schilderde die nu in Amsterdam te zien is, maakte hij een eerdere Dans (collectie MoMA, New York). Toen de rijke textielhandelaar Sergej Sjtsjoekin dat schilderij zag, gaf hij Matisse opdracht nog zo’n werk te maken, voor in zijn Moskouse villa.
De compositie van De dans is sober. Vijf naakte vrouwen draaien rond in een opzwepende dans. Hun roze lichamen steken af tegen een groen grondvlak en een blauwe hemel. Matisse koos in dit geval voor sterke vereenvoudiging van vorm en kleur. De figuren en de achtergrond zijn kleurvlakken geworden. Daardoor was het schilderij indertijd baanbrekend.
Vanwege zijn vernieuwende en onconventionele opzet is het monumentale schilderij (2.60 bij 3.91 meter) een sleutelstuk binnen het oeuvre van Matisse. Het wordt tijdelijk, tot en met 9 mei, opgenomen in de expositie Matisse tot Malevich. Pioniers van de moderne kunst uit de Hermitage.