De Pont in Tilburg wijdt een expositie aan Ai Weiwei (1957), de bekendste Chinese kunstenaar van dit moment. Centraal staat zijn werk uit de jaren 2003-2011. Te zien zijn een aantal grote sculpturen en zijn bijna volledige videowerk.
Marcel Duchamp is een van zijn grootste voorbeelden. “Tot ik Duchamp ontdekte had ik er geen idee van dat kunst een manier van leven kon zijn”, zegt hij in een interview uit 2008. “Het was mijn redding en het maakte direct een eind aan mijn geworstel.”
Net als Duchamp maakt hij veelvuldig gebruik van het principe van de readymade en eigent hij zich bestaande objecten toe. In zijn fotoserie Dropping a Han Dynasty Urn uit 1995 laat hij een eeuwenoude vaas stuk vallen en in Painted Vases (2006) doopt hij oeroude potten in fel gekleurde lakverf. Hij rekent zo af met de manier waarop in het heden en recente verleden is omgegaan met de eigen culturele traditie. Om de weg te effenen voor het nieuwe moet je in zijn visie ook kunnen vernietigen.
Kritiek op de maatschappij en de Chinese overheid gaat Ai niet uit de weg. De installatie Forever, uit 2003, is bijvoorbeeld een commentaar op de sociale situatie in zijn land. Het is een carrousel, gevormd door 42 op- en aan elkaar gelaste fietsen. Los kunnen ze niet functioneren, want ze missen trappers en stuur.
Ook in zijn video’s boort hij uiteenlopende kwesties op cultureel, politiek en maatschappelijk gebied aan en stelt hij misstanden aan de kaak. Zijn kritiek op de regering kwam hem vorig jaar april op een arrestatie te staan, officieel wegens belastingontduiking. Hij is inmiddels weer vrij, maar hij mag het land nog steeds niet verlaten. Zijn werk is echter wel buiten China te zien.
Ai Weiwei, 3 maart t/m 24 juni in De Pont, Tilburg