0
0
Het Scheepvaartmuseum heeft de collectie uitgebreid met een zilveren tabaksdoos uit de VOC-tijd. Hij was ooit in het bezit van lichtmatroos Jan Jans uit Lutjegast, die van 1791 tot 1794 voer bij de VOC. Volgens het museum zijn persoonlijke bezittingen die rechtstreeks verwijzen naar de VOC-dienst zeer zeldzaam, zeker van gewone zeelieden.
Op het deksel van Jan Jans’ tabaksdoos staat een afbeelding van Batavia (Jakarta) met verschillende schepen, waaronder een saluerende Oostindiëvaarder met VOC-vlag van de Kamer Amsterdam. Onderop het doosje staat een afbeelding van Kaap de Goede Hoop, weer met een aantal schepen en op de achtergrond de Tafelberg en Duivelspiek.
Aan de binnenzijde van het deksel staat een samenvatting van de reizen die Jan Jans als lichtmatroos maakte met de VOC. Sarah Bosmans, conservator van Het Scheepvaartmuseum, wist deze reizen terug te vinden in de registers van de VOC. De vermelde schepen, de hoeker Drie Gebroeders en het VOC-retourschip de Roosenburg, zijn goed gedocumenteerd. De Drie Gebroeders was door de VOC gecharterd bij een particuliere rederij om een groep zeelui van de Republiek naar de Kaap te brengen.
Het Scheepvaartmuseum gaat nog nader onderzoek doen naar het complete verhaal van de tabaksdoos. Een van de belangrijke vragen is hoe een lichtmatroos in staat was zo’n dure tabaksdoos te kopen. Mogelijk maakte hij pas fortuin na zijn terugkomst.
