0
0
Waar gaat die nieuwe tentoonstelling in het Dordrechts Museum toch over? Dat was een vraag die menigeen al enige tijd bezighield. Het antwoord werd afgelopen zaterdag gegeven: de expositie toont zo’n honderd portretten, elk met een extra portret erin.
Enkele weken geleden kondigde het museum een nieuwe tentoonstelling aan, maar wilde niet zeggen wat het onderwerp was. Het enige wat het losliet, was een mysterieuze afbeelding van een medaillon met portret dat werd vastgehouden door een hand. De geheimhouding was ingesteld, omdat de tentoonstelling is opgedragen aan Rudi Ekkart, scheidend directeur van Rijksbureau Kunsthistorische Documentatie (RKD). Het onderwerp portretrecht is Ekkarts specialisme, hij publiceerde er meerde malen over.
Portret in portret is volgens het museum de eerste expositie die geheel is gewijd aan portretten waarin een extra portret te zien is. Gelijktijdig is ze een overzicht van Hollandse en Vlaamse portretkunst vanaf de zestiende eeuw. Er is werk te zien van onder anderen Frans Hals, Anthony van Dyck, Gerard Dou, Charley Toorop en Anton Corbijn. Uit binnen- en buitenlandse collecties toont het museum zo’n honderd kunstwerken: van wandvullende groepsportretten tot uiterst kleine miniaturen.
Het handje met medaillon erin komt uit een kinderportret van Maria van Oranje-Nassau. Zij was de jongste dochter van stadhouder Frederik Hendrik en Amalia van Solms. In haar rechterhand houdt zij een miniatuurportretje van haar oudste zus, Louise Henriette.
Het portret in een portret toont vaak dierbaren. De manier waarop het tweede portret in het portret is weergegeven, varieert sterk. In Charley Toorops Drie generaties is vader Jan bijvoorbeeld toegevoegd als stenen hoofd. Soms moet de toeschouwer iets meer zoeken naar het portret in het portret, zoals in het doek van de jongste dochter van Laurens Alma Tadema. Alle aandacht gaat uit naar het meisje. Pas later ontdek valt het oog op de medaillons met profielportretten van de schilder zelf en zijn vrouw Laura Epps.
Effecten van spiegels en reflecties spelen in verschillende werken een rol. In het schilderij van Roger Raveel is een echte spiegel gemonteerd. Daardoor wordt de beschouwer plotseling onderdeel van de tentoonstelling, als portret in een portret.
Portret in portret, t/m 8 april in het Dordrechts Museum, Dordrecht
