0
0
De oudste en belangrijkste weg in Japan is de Tokaido of Grote Kustweg. Hij verbond het keizerlijke Kyoto met het wereldlijke Edo, nu Tokyo. Wie deze weg controleerde, had de controle over het land. Langs de vijfhonderd kilometer lange route werden in de zeventiende eeuw 53 officiële pleisterplaatsen ingesteld. Fotograaf en kunstenaar Guus Rijven bracht al deze poststations in beeld. Rijksmuseum Volkenkunde Leiden toont het tweede deel van zijn foto’s.
Begin negentiende eeuw was de Tokaido een van de meest bereisde routes ter wereld. In de 53 pleisterplaatsen bloeiden theehuizen, herbergen, eetgelegenheden en bordelen. Prullaria en souvenirs vonden gretig aftrek. Tientallen series prenten over de Tokaido zagen het licht om aan deze vraag te voldoen. Na de openstelling van Japan in 1868 veranderde het land in razend tempo.
De voortdurende modernisering ging ten koste van stadslandschap en architectuur. De Grote Kustweg verloor hiermee haar functie en aantrekkingskracht. Toch is de Tokaido nog altijd een begrip in het collectief historisch bewustzijn van de hedendaagse Japanner. Delen van de route worden inmiddels weer bewandeld en dorpen en steden tonen commerciële interesse voor dit Japanse equivalent van de pelgrimsroute naar Compostella.
Fotograaf en kunstenaar Guus Rijven volgde deze route in 2000 en 2004 en fotografeerde het moderne Japan ter plaatse. Van elke voormalige pleisterplaats maakte hij een of meer grote kleurenfoto’s en enkele kleine zwart-wit foto’s. Geplaatst tegenover de klassieke prenten, die diezelfde plaatsen op traditionele wijze verbeelden, tonen Rijvens foto’s de hedendaagse realiteit. Zijn begeleidende teksten gaan in op verschillende aspecten van de historische en moderne Japanse cultuur.
De tentoonstelling Tokaido gaandeweg startte in april 2013 met het eerste deel van Rijvens foto’s. Nu is het tweede deel te zien.
Toikado gaandeweg, t/m 1 december in Rijksmuseum Volkenkunde, Leiden
