0
0
Reportage
“Je raakt kunst toch niet aan?!” roept de niet heel vriendelijke dame verontwaardigd uit als de schrijver van dit artikel een dode vlinder onder een stolp opwindt. En dat terwijl haar collega even daarvoor het sleuteltje zelf ter hand had genomen alsof het de gewoonste zaak ter wereld was. Advies aan de standhouder: een bordje met de tekst “niet aanraken” doet wonderen.
Door: Evert-Jan Pol
De dode vlinder maakt deel uit van een serie werken van Léon van Opstal op de KunstRAI in Amsterdam. De ex-insecten, zoals John Cleese van Monty Python ze zou noemen, staan centraal in zijn kunst. Omdat vlinders en bijen belangrijk zijn voor de natuur en daarmee de mens, wekt Van Opstal ze in zijn creaties weer ‘tot leven’.
Op de kunstbeurs toont Galerie Franzis Engels behalve de stolp met verrassing ook drie ‘breek-het-glas-in-geval-van-nood-doosjes’, met daarin een opwindbare bij. Als er geen bijen meer over zijn om bloemen te bestuiven, bevrijd het insect dan, wind hem op en laat hem vliegen. Ter redding van de mensheid.
Van Opstal is lang niet de enige die dode dieren hergebruikt in kunstwerken. Op deze editie van KunstRAI komen ze in uiteenlopende reïncarnaties voorbij. Gurt Swanenburg maakte een schilderij van een visverpakking van een bekende grootgrutter en bevestigde daar het skelet van een echte voormalige vis op. Ook beschilderde hij twee paddenskeletten zodanig dat het lijkt alsof hij ze maakte van speelkaarten. Uiteraard was Tinkebell er ook weer. Met een dode kat – heel toevallig ook met opwindsleuteltje in zijn rug – en een handtas gemaakt van een andere spinnende viervoeter.
De in Denemarken woonachtige jonge Nederlandse kunstenares Roos Holleman heeft ook een fascinatie voor dode dieren, maar zij vertrouwt ze toe aan het papier. Van haar is een prachtige tekening te zien van de foetus van een jaguar. Zij vond die in het depot van Natuurmuseum Brabant. Speciaal voor dat museum maakte ze een hele serie tekeningen van depotdieren, nu te zien op de expositie Depotschatten.
Dieren vormen al eeuwen inspiratie voor kunstenaars en de kunstbeurs is vol met creaties waarin ze de hoofdrol spelen. Het duo V & B (Alex Jacobs en Ellemieke Schoenmaker) toont bijvoorbeeld een vrolijkmakende veelkleurige kattensculptuur. En ook Peter Hiemstra’skeramische kop van een wrattenzwijn brengt een glimlach op het gezicht. Stefan Yordanov maakte twee wonderlijke lichtinstallaties met elk de vorm van een dierenskelet: dat van het vliegende paard Pegasus en van de ruimtereizende – en dus ook vliegende – hond Laika.
Veel dieren op de KunstRAI, maar wie daar niet veel me heeft, hoeft niet te treuren. Er is ook volop dierloos moois te zien.
KunstRAI, t/m 31 mei in de RAI, Amsterdam
