0
0
Nieuws
Voorzichtig haalt Bart Jaski, conservator handschriften en oude drukken van Universiteit Utrecht, een eeuwenoud handschrift uit een kist. Hij staat in het depot van Museum Catharijneconvent, dat het vroeg middeleeuwse Utrechts Psalter vanaf vandaag tijdelijk mag tonen. Normaal ligt het in de kluis van de Utrechtse universiteitsbibliotheek.
Door: Evert-Jan Pol
Het boek met 150 psalmen en zestien bijbelse liederen is bijna 1200 jaar oud. Het ontstond rond 830 in of nabij het Franse Reims. Via Engeland kwam het psalter uiteindelijk in Utrecht terecht. De bibliotheek van de universiteit in die stad kreeg het in 1716 en bewaart het sindsdien in de kluis. Heel af en toe komt het bijzondere object naar buiten. In de afgelopen twintig jaar gebeurde dat slechts tweemaal eerder.
Sinds begin oktober staat het handschrift in het Memory of the World Register van UNESCO. Hiermee behoort het naast onder meer het Dagboek van Anne Frank en de archieven van de VOC tot het belangrijkste erfgoed ter wereld. Ter ere daarvan leent Universiteit Utrecht zijn kroonjuweel een maand lang uit aan het Catharijneconvent.
Onder toeziend oog van de pers en enkele andere belangstellenden wandelt Jaski met het boek in zijn handen naar de Catharinazaal, de eregalerij van het Utrechtse museum voor religieuze kunst. Hij stopt bij een nog lege vitrine en legt hem daarin. De conservator bladert naar een volop geïllustreerde pagina, waarna een medewerker van het museum de vitrine weer sluit.
Het museum laat bewust een rijkelijk versierde bladzijde zien, want daar staat het boek om bekend. Delen uit de psalmen staan er steeds als tekening bij. De dynamische en schetsmatige stijl van de illustraties was zeer vernieuwend. De tekeningen doen soms denken aan het werk van Jeroen Bosch en de stijl en de afbeeldingen werden nog eeuwen lang in Frankrijk en Engeland geïmiteerd. Het boek was dus met recht een trendsetter.
Het handschrift heeft nu tijdelijk een plek tussen andere iconische objecten, zoals de originele kist van de Statenbijbel en de hamer die zou hebben toebehoord aan Sint Maarten. Wie het psalmenboek met eigen ogen wil aanschouwen, moet zich spoeden naar het Museum Catharijneconvent. Het is daar te zien tot en met 22 november, waarna het weer voor een lange tijd in de kluis verdwijnt.
