0
0
Nieuws
Museum Boijmans Van Beuningen komt eind najaar met een tentoonstelling over Fra Bartolommeo. Aanleiding is de 500ste sterfdag van deze Italiaanse kunstenaar in 2017.
De zeer begaafde en perfectionistische Fra Bartolommeo (1473-1517) was een van de toonaangevende kunstenaars uit de hoogrenaissance. Zijn toepassing van perspectief en geometrie was doordacht, en voor de uitbeelding van een volumineuze plooival van de kleding van zijn figuren deed hij grondig onderzoek door middel van talrijke studietekeningen. Het resultaat van zijn ‘monnikenwerk’ zijn imposante, harmonieuze schilderijen.
Omdat hij behalve kunstenaar ook monnik was, speelde religie vanzelfsprekend een belangrijke rol in zijn oeuvre. Onder invloed van de strenge dominicaner boeteprediker Fra Girolamo Savonarola (1452-1498), die de verbranding van liedboeken, muziekinstrumenten, voorstellingen van naakte figuren en andere ‘ijdelheden’ organiseerde, vernietigde Fra Bartolommeo in 1498 zijn getekende naaktstudies. Het beroemde portret dat Fra Bartolommeo postuum van Savonarola schilderde groeide uit tot hét icoon van de dominicaner orde.
Fra Bartolommeo trad in 1500 toe tot de dominicaner orde en hield toen tijdelijk op met schilderen. Vanaf 1504 gaf hij leiding aan het schildersatelier in het klooster van San Marco. Tussen 1509 en 1517 was de kunstenaar op de top van zijn roem. Hij maakte furore met ambitieuze altaarstukken, waarvan er twee wel vier meter hoog zijn. Het museum wist een aantal daarvan naar Rotterdam te krijgen, zelfs meer dan aanvankelijk beoogd. Geen van deze schilderijen was eerder in Nederland te zien en enkele hebben Toscane zelfs nog nooit verlaten.
Van geen andere kunstenaar uit de zestiende eeuw is het werkproces zo goed te reconstrueren. Van zijn beroemde fresco Het Laatste Oordeel (1499-1501) zijn maar liefst zestig voorbereidende tekeningen bekend. De helft daarvan is in de tentoonstelling te zien. In totaal toont het Boijmans tien schilderijen, van vroege kleine tot late grote werken, elk met zijn voorbereidende tekeningen, waarvan 120 uit de eigen collectie en 20 in bruikleen van gerenommeerde buitenlandse musea.
Museum Boijmans Van Beuningen bezit zelf de grootste collectie tekeningen van Fra Bartolommeo ter wereld. De Florentijnse verzamelaar Francesco Maria Niccolò Gabburri (1676-1742) bracht in 1729 vijfhonderd tekeningen op vierhonderd bladen samen in twee grote pronkalbums. Na Gabburri’s dood wisselden de albums een aantal keren van eigenaar. In 1940 kreeg het museum de albums, als onderdeel van de voormalige Koenigs Collectie, geschonken door havenbaron D.G. van Beuningen.
Fra Bartolommeo – de goddelijke renaissance, 15 oktober 2016 t/m 15 januari 2017 in Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
