Nieuws
Koningin Máxima heeft vanochtend in Paleis Het Loo de tentoonstelling Anna Paulowna, kleurrijke koningin geopend. Dit jaar is het tweehonderd jaar geleden dat Anna Paulowna met de latere Koning Willem II trouwde en naar Nederland kwam. De expositie toont veel van haar kostbaarheden, waaronder serviezen en meubelen.
Grootvorstin Anna Paulowna (1795-1865), zus van de Russische tsaar, trouwde in 1816 met prins Willem van Oranje, de latere koning Willem II. Anna hield van keizerlijke glitter en glans en kleurde het wat saaie Nederlandse hof. Ze nam stoffen, juwelen, meubelen en snuisterijen mee. Ook liet ze koks, zangers en priesters uit Rusland overkomen.
Gedurende haar hele leven in Nederland omringde Anna Paulowna zich met spullen uit Rusland. Veel van haar jurken zijn gemaakt van kostbare stoffen die haar familie vanuit Sint-Petersburg toestuurde. Ze had haar eigen Russische bakker, baadde zich naar Russisch gebruik in ijskoud (zee)water en vierde de verjaardagen, naar Russische gebruik, de avond ervoor.
In Anna’s huwelijkscontract uit 1816 is vastgelegd dat zij buiten Rusland altijd de Russisch-orthodoxe religie trouw zal blijven. Maar ze moest beloven dat haar eventuele kinderen protestants gedoopt en opgevoed zouden worden. Anna Paulowna kreeg een volledige kerkelijke uitrusting mee. In al haar paleizen kon ze beschikken over een eigen Russische-orthodoxe kapel. Soms was dit een vertrek in het paleis, zoals in Brussel en het Haagse Kneuterdijk. Op Paleis Soestdijk en Huis Buitenrust bevond de kapel zich elders op het terrein.
In 1840 deed koning Willem I op Paleis Het Loo afstand van de troon en zijn zoon Willem II volgde hem al spoedig op. Vanaf dat moment was Anna Paulowna koningin van Nederland. In het dagelijks leven hield ze zich, naar voorbeeld van haar moeder, bezig met liefdadigheid. Maar tijdens ontvangsten en grote ceremoniën van het hof haalde ze letterlijk alles uit de kast om zich als vorstin te tonen. Ze kleedde zich tijdens die gelegenheden in kostbaar goud lamé, kant en hermelijn en werd haast bedolven onder haar kostbare juwelen uit Rusland.
Tijdens haar leven in Nederland kreeg ze ook enkele persoonlijke tegenslagen te verwerken. Twee van haar zoons overleden en in 1849 stierf ook haar man, in de bloei van zijn leven.
In Rusland bleef de vrouw van de overleden tsaar de belangrijkste vrouw, maar in Nederland moest Anna Paulowna die rol afstaan aan haar schoondochter Sophie, met wie zij een slechte relatie had. Eenzaam, verdrietig en teleurgesteld trok ze zich een jaar lang terug op het bij Arnhem gelegen kasteel Biljoen. Van hieruit liet zij haar vertrekken op Soestdijk en Buitenrust opnieuw in orde brengen. Met als leidraad: de verering van haar geliefde doden: zoon Alexander en haar koning, de ‘Held van Waterloo’.
Anna Paulowna, 6 oktober 2016 t/m 5 februari 2017 in Paleis Het Loo, Apeldoorn