Kunstenaar Theo van Doesburg richtte in 1917 het tijdschrift De Stijl op, en daarmee de gelijknamige kunstbeweging. Die was van grote invloed op de kunst in binnen-en buitenland. In 2017 vieren musea en andere instellingen de honderdste verjaardag van De Stijl in het themajaar Mondriaan to Dutch Design.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
In Van Doesburgs geboortestad Utrecht is het jaar alvast begonnen. In de vorig jaar geopende Stayokay op de Neude tonen lokale kunstenaars en ontwerpers werk geïnspireerd op De Stijl. Verwacht dus veel rechte lijnen en de primaire kleuren rood, geel en blauw, de belangrijkste kenmerken van de stroming.
Piet Mondriaan was veruit de belangrijkste vertegenwoordiger van De Stijl. Niet verwonderlijk daarom dat in Stayokay en in tentoonstellingen op andere locaties exposanten spelen met zijn werk. Cartoonist Argibald grapt bijvoorbeeld met Mondriaans geometrische schilderijen: de kunstenaar had na verscheidene pogingen eindelijk de Rubiks kubus opgelost. En brouwerij De Leckere heeft speciaal De Stijl-bier op de markt gebracht, voorzien van etiket dat naar Mondriaan en Van Doesburg verwijst.
De werken in de groepstentoonstelling Meta Perspective in Dapiran Art Project Space zijn ook duidelijk geïnspireerd op het werk van de twee voormannen van De Stijl. Primaire kleuren en geometrische vormen domineren de stukken. Van Doesburg was trots geweest.
In het Stadhuis tonen leden van het Utrechtse striptekenaarscollectief De Inktpot hun visie op De Stijl. Gerrit Rietveld legt aan zijn vrouw uit waarom er in een huis geen gordijnen horen. En een karakteristieke Mondriaan is opeens een beeldverhaal. Er staat heel even een trap voor, maar een medewerker haalt die heel snel weg. Want zo’n geval dat het zicht op de kunst blokkeert is natuurlijk geen stijl.
In Utrecht staan dit jaar nog veel activiteiten in het teken van De Stijl. Bekijk het volledige programma.