Museum MORE heeft twee schilderijen van Jan Mankes gekocht. Het gaat om het portret van zijn echtgenote Annie Zernike en één van zijn vader, Beint Mankes. Ze zijn vanaf mei te zien in het museum.
Mankes (1889-1920) schilderde het portret van zijn echtgenote in 1918, het jaar dat hun zoon geboren werd en zij promoveerde als theologe. Drie jaar eerder schreef de schilder bijna extatisch aan zijn mecenas A.A.M. Pauwels over zijn geliefde: ”Het wonder is gekomen. Zo ineens en zo plotseling dat ik het zelf nog niet bevatten kan. Ik ben verloofd. Mijn meisje is de dominee van Bovenknijpe en heet Annie Zernike. Je zult haar leren kennen en dan zul je weten wat voor een groots en heerlijks dat voor mij betekent”.
Annie Zernike (1887-1972) was een uitzonderlijke vrouw. Op 24-jarige leeftijd werd zij benoemd tot eerste vrouwelijke predikant van Nederland. Het was de Doopsgezinde Broederschap in het Fries dorpje Bovenknijpe die het aandurfde in 1911. Deze gebeurtenis was zo bijzonder dat haar eerste preek aandacht kreeg in de pers.
“Mejuffrouw Zernike horen preken, geeft de indruk dat de vrouw even geschikt is voor het predikambt als de man”, schreef een verslaggever. De schrijver was er niet zeker van of alle domineestaken in goede handen zijn bij een vrouw, maar “Ik zou haast wel durven beweren, dat b.v. het ziekenbezoek nog beter aan een vrouw toevertrouwd is dan aan een man”.
Een ander oordeelde royaler: “Haar optreden is aantrekkelijk. Het is eenvoudig en waar. (…) Ze beschikt over een helder stemgeluid en haar voordracht is kalm en waardig. Er is in haar voordracht niets van het gejaagde en zenuwachtige, dat dikwijls jeugdige prediking kenmerkt”.
Het portret dat Mankes maakte van zijn vader Beint stamt uit 1914. Hij schilderde hem toen deze na een ongelukkige val langere tijd het bed moest houden. Waardoor hij een ‘ideaal’ model werd.
Het portret van zijn vader is afkomstig uit de nalatenschap van Mankes’ belangrijkste verzamelaar Annie van Beuningen-Eschauzier. Dat van zijn echtgenote Annie Zernike was tot de verkoop in bezit van nazaten van de kunstenaar.
“Deze werken van Jan Mankes vormen een prachtige aanvulling op de collectie van Museum MORE”, vertelt Hans Melchers, eigenaar van het museum. “Mankes is niet alleen een van de door onze bezoekers meest bewonderde en gewaardeerde schilders, maar is ook een belangrijk voorbeeld geweest voor latere kunstenaars. Bovendien bezit Museum MORE hiermee de grootste collectie met schilderijen van Jan Mankes.”