Koning Willem-Alexander opende vandaag in Het Noordbrabants Museum de tentoonstelling Geloven in vriendschap. 700 jaar Zwanenbroeders in ’s-Hertogenbosch. Aanleiding voor de expositie is het 700-jarig jubileum van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap, die veel mensen ook kennen als De Zwanenbroeders. De koning is zelf een van de leden.
Een kleine groep geestelijken richtte in 1318 de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap op, ter verering van de heilige maagd Maria. Al snel traden ook niet-geestelijken toe; maatschappelijk aanzien was daar een belangrijke reden voor. Sinds 1642 is de Broederschap een in religieus opzicht gemengd gezelschap waarin katholieke en protestantse broeders vooral hun geloof in vriendschap belijden.
Tot op de dag van vandaag berust de broederschap op vier pijlers: liefdadigheid, het behoud van cultureel erfgoed en tradities, ruimte voor spiritualiteit en onderlinge broederschap. Daarmee is de broederschap sterk verankerd in het religieuze, sociale en maatschappelijke leven van ’s-Hertogenbosch. In de volksmond heet het genootschap in ’s-Hertogenbosch de Zwanenbroeders van het Zwanenbroedershuis. Officieel is de term Zwanenbroeder tegenwoordig echter een eretitel, voorbehouden aan personen van koninklijken bloede.
Het Illustre Lieve Vrouwe Broederschap had in het verleden illustere leden, onder wie Willem van Oranje en kunstenaar Jheronimus Bosch. Die beschilderde de zijluiken van het altaar dat het broederschap liet maken voor zijn eigen kapel in de Sint-Jan in ’s-Hertogenbosch.
In de tentoonstelling Geloven in vriendschap zijn delen van het door Adriaen van Wesel vervaardigde houtsnijwerk van het altaar te zien. Samen met onder meer de verzilverde beker die koningin Wilhelmina de Broederschap in 1904 schonk, eeuwenoude muziekboeken, Delftsblauw servies en kazuifels.
Het Noordbrabants Museum presenteert de voorwerpen op een lange tafel die dwars door vier paleiszalen loopt. De tafel vol waardevolle voorwerpen staat symbool voor de geschiedenis van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap en een traditie die al zeven eeuwen bestaat: de broederlijke maaltijd. Uit de reken- en wapenboeken valt af te lezen dat dit al eeuwen vooraanstaande personen zijn, en dat ook koning Willem-Alexander weleens aanschuift.
Geloven in vriendschap. 700 jaar Zwanenbroeders in ’s-Hertogenbosch, t/m 3 juni in Het Noordbrabants Museum, ’s-Hertogenbosch