Koning Willem-Alexander heeft vandaag in het Nationaal Militair Museum de tentoonstelling Willem geopend. Deze gaat over Willem van Oranje en belicht met name zijn jeugd en zijn onbekende jaren als militair en veldheer, ruim voordat de Tachtigjarige Oorlog uitbrak.
Een van de topstukken is de bevelhebbersstaf (baton) van een aanvoerder van het Opstandelingenleger van Willem van Oranje. De staf dook in 2017 op tijdens onderzoek voor de expositie. De baton met zilverbeslag draagt het wapen van Willem van Oranje en er is geen ander exemplaar van bekend. Tijdens de opening overhandigde de Koning de baton nog een keer aan ‘Willem van Oranje’.
De baton is hoogstwaarschijnlijk gedragen door een Nederlandse bevelhebber die deelnam aan de Slag op de Mookerheide in 1574. Het was Willems broer Lodewijk van Nassau die de Nederlandse opstandelingen leidde in de voor hen zo rampzalig verlopen veldslag.
Na de nederlaag op de Mookerheide, waarbij Lodewijk en zijn broer Hendrik van Nassau sneuvelden, kwam de baton in handen van de zegevierende Spanjaarden en vervolgens in de nalatenschap van de Spaanse legeraanvoerder Luis de Requesens, die van 1573 tot zijn dood in 1576 landvoogd van de Nederlanden was.
Bij het uitsterven van de Requesens ging het familiearchief in 1921 over naar de Jezuïeten. Die hebben de documenten overgedragen aan het Spaans Nationaal Archief in Catalonië, maar niet de baton, omdat het archief geen objecten accepteert. Het bestaan van de baton was bij weinigen bekend. De Nederlandse ambassade bij de Heilige Stoel en het Nationaal Militair Museum kwamen onafhankelijk van elkaar op het spoor van de baton.
De huidige Generaal Overste van de jezuïeten, Arturo Sosa Abascal SJ, bevestigde dat de baton in hun bezit was en stemde ermee om hem in bruikleen te geven aan het Nederlandse museum. Dit gebeurde vorig jaar in het Vaticaan, ook in het bijzijn van koning Willem-Alexander.
Willem, 25 april t/m 28 oktober in het Nationaal Militair Museum, Soest