0
0
Recensie
Een oudere dame kijkt vanaf een bankje op het perron naar een geel-blauwe trein. De vrouw in kwestie is een sculptuur, maar in het echte leven is het een veelvoorkomend beeld: mensen die kijken naar gele treinen. De treinen van de NS dragen die kleur, dat weet iedereen. Toch was dat niet altijd zo.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
Wie het Spoorwegmuseum ooit bezocht, weet dat treinen van de Nederlandse Spoorwegen vroeger in alle kleuren voorkwamen. Het zo bekende en uniforme geel is iets van de laatste vijftig jaar. In een kleine expositie laat het museum zien dat de huisstijl in 1968 best revolutionair was.
De tentoonstelling is te zien in een Mat ’64, een trein uit de eerste serie die in het geel de fabriek uitrolde. In de coupés toont het museum voorwerpen uit de eigen collectie, die de ontwikkeling van de huisstijl illustreren. In een vitrine prijken nostalgisch enkele petten van treinpersoneel – persoonlijk vind ik het jammer dat conducteurs geen hoofddeksels meer dragen, maar dat geheel terzijde.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Petten waren meestal rood en bordjes op deuren en muren konden alle kleuren, vormen en maten hebben. In de trein is zelfs een bijna Delfts blauwe variant te zien. Door alle verschillende uitingen was de spoorwegmaatschappij niet zo herkenbaar. Bovendien had het bedrijf begin jaren 60 een nogal stoffig imago. De leiding vroeg daarom een ontwerpbureau een huisstijl te maken.
De introductie in 1968 van het nieuwe NS-logo en de gele kleur van de treinen was destijds een doorbraak. Het fenomeen huisstijl was nog nieuw; de Nederlandse Spoorwegen waren het eerste bedrijf dat eigentijdse vormgeving in de publieke sector toepaste. Het bleek een gouden greep. De frisse ideeën van de jonge ontwerpers sloten naadloos aan bij de behoefte van NS om zich voortaan als modern en dynamisch bedrijf te presenteren.
De kleine expositie over de huisstijl had ook wel iets dynamischer mogen zijn. Het nogal statische overzicht bestaat voor een groot deel uit tekst en foto’s. Het geheel is zeker interessant, maar enigszins saai; ironisch genoeg een beetje stoffig zelfs.
Baanbrekend design, 50 jaar NS huisstijl, t/m 28 oktober in het Spoorwegmuseum, Utrecht
Waardering: @@@@@@@@@@
