0
0
Recensie
Daar ligt ze, de dakloze vrouw, onder een kruis met Christus. Één schoen is van haar voet gegleden. Ze is duidelijk uitgeput en lijkt te zijn ingestort op de koude stenen vloer. De levensechte figuur, een creatie van Duane Hanson, is onderdeel van de tentoonstelling Shelter in Museum Catharijneconvent in Utrecht. Haar aanwezigheid is enigszins ironisch, want shelter betekent onder meer schuilplaats en onderdak.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
De tentoonstelling is gemaakt door Bart Rutten, directeur van het nabijgelegen Centraal Museum. Amper drie weken in dienst – eerder was hij conservator bij het Stedelijk Museum – kreeg hij in mei het verzoek daarvoor. Reden was de 550ste verjaardag van het voormalige klooster waarin het Catharijneconvent is gevestigd. Het museum wil dat groots vieren.
Dat het de directeur van het Centraal Museum vroeg als gastconservator is niet heel vreemd: beide musea deelden lange tijd één gebouw, aan de Agnietenstraat in Utrecht. Het Centraal Museum ‘woont’ daar nog steeds, het Catharijneconvent verhuisde naar het klooster. Daar is het sinds 1979 thuis. De komende maanden zijn de musea weer even samen, in de vorm van Shelter. Rutten bood shelter (onderdak) aan hedendaagse kunstwerken uit het Centraal Museum en andere collecties.
Shelter is niet zoals de meeste tentoonstellingen; de getoonde werken bevinden zich niet bij elkaar in één of meerdere expositiezalen, maar kriskras verspreid over het museum. Alsof ze gevlucht zijn en een willekeurige schuilplaats kozen om te verblijven. Twee werken van Daan van Golden hangen bijvoorbeeld in de Catharinazaal, die in het teken staat van geloofsbeleving. Van Goldens Sleeping Buddha (slapende Boeddha) ‘slaapt’ schuin tegenover een eeuwenoud beeld van Jezus, die ook lijkt te zijn ingedut.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
In elke zaal houden hedendaagse kunstwerken uit andere verzamelingen zich schuil. Ze vallen niet altijd op, maar zijn herkenbaar aan de blauwe ‘tekstbordjes’. Door de opzet van de tentoonstelling maakt de bezoeker een tocht door een groot deel van het voormalige klooster en ontdekt zo de serene schoonheid ervan.
In een van de kloostergangen staan enkele goudkleurige anti-dronetentjes, die Sarah van Sonsbeeck maakte van isolatiedekens. Op mooie dagen zorgt de binnenglippende zon voor een betoverend effect, waardoor de ruimte extra oplicht.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
De expositie valt samen met de opening van de nieuwe collectiepresentatie op de tweede verdieping. De opstelling is dynamisch, met ‘zwevende’ schilderijen in het looppad. De bezoeker wandelt op de route recht op een werk af en kan er dan even bij stilstaan. Een schilderij waar je zeker even de aandacht voor moet nemen is Piéta van Nola Hatterman, een van Ruttens interventies.
Jezus, Maria en alle andere personages zijn zwart, zeer ongebruikelijk op Bijbelse voorstellingen. Hangend tussen de andere schilderijen met alleen maar witte mensen zet het werk je aan het denken. Bijbelse kunst is wel héél wit, en dat terwijl de personages gezien de regio waarin ze leefden nóóit zo wit hadden kunnen zijn.
Shelter heeft nog meer verrassingen in petto, zoals een ruimte die minder geschikt is voor jonge bezoekers. De bloedstollende horrorfilmklassieker The Exorcist komt hierin namelijk op bijzondere manier samen met Song of Bernadette, een andere film met een religieuze lading. De samenvoeging levert een fascinerend schouwspel op. Douglas Gordons video-installatie Between Darkness and Light is een van de hoogtepunten op deze spannende ontdekkingsreis door het jubilerende kloostergebouw.
Shelter. A contemporary intervention, t/m 9 september in Museum Catharijneconvent, Utrecht
Waardering: @@@@@@@@@@
