0
0
De collectie van Gemeentemuseum Den Haag is verrijkt met het schilderij Christus en Boeddha (uit omstreeks 1890) van de Franse schilder Paul-Élie Ranson. Het toont een utopische visie op de wereld waarin alle religies gelijkwaardig aan elkaar zijn.
Paul-Élie Ranson (1864-1909) verbindt in Christus en Boeddha elementen uit verschillende religies. In de achtergrond is een gekruisigde Jezus Christus te zien, geflankeerd door aanbiddende figuren. De vijf gestileerde lotusbloemen dragen verschillende betekenissen in het hindoeïsme, waaronder goddelijkheid, verlichting en de menselijke ziel. Rechtsboven is het gezicht van een grote Boeddhafiguur sterk afgesneden, terwijl links op de voorgrond een mediterende Boeddhafiguur staat afgebeeld.
Hij zit op een stenen sokkel, met daarop de Arabische inscriptie ‘Furusiya Nabiy’. Deze tekst laat zich vertalen als ‘Ridderorde der profeten’, maar refereert ook aan een eeuwenoude vechttechniek van Arabische soldaten te paard, die eveneens werd beschouwd als een ethische code.
Het schilderij was al eens te zien in het Gemeentemuseum, toen het in 1987 deel uitmaakte van de tentoonstelling The Spiritual in Art: Abstract Painting 1899-1985. Hierin was uitgebreid aandacht voor de relatie tussen het ontstaan van abstracte kunst en een fascinatie voor occultisme en spiritualiteit onder kunstenaars. Dankzij deze destijds nieuwe invalshoek geldt die tentoonstelling nog altijd als een presentatie van grote betekenis, die tot op de dag van vandaag musea en kunsthistorici inspireert om zich verder te verdiepen in dit fenomeen.
Ook in 2008 was het werk in het Gemeentemuseum te zien, in de tentoonstelling Klaroenstoot voor de moderne kunst met hoogtepunten uit de Triton Collection Foundation. Het schilderij is ook aangekocht van de Triton Collection Foundation.
Ranson sloot zich rond 1890 aan bij de Nabis (Hebreeuws voor ‘profeet’), een groep jonge kunstenaars in Parijs die meende dat het zichtbare een manifestatie was van een nog belangrijkere onzichtbare wereld. De Nabis kwamen wekelijks samen in het huis van Ranson, dat bekend stond als de tempel. Hoewel veel van de leden van deze beweging zich interesseerden in spiritualisme toonde Ranson de meeste toewijding in het bestuderen van theosofische en mystieke geschriften, waarvan hij de heilige symbolen en tekens nadrukkelijk opnam in zijn schilderij Christus en Boeddha.
Met de aankoop van Christus en Boeddha is een van de belangrijkste schilderijen uit Ransons oeuvre. Aan de hand van dit kunstwerk kan het museum de stilering en abstrahering in de kunst dankzij de opkomst van spiritualiteit, occultisme en symbolisme beter in een internationale context plaatsen.
Het Gemeentemuseum heeft het schilderij aan kunnen kopen met steun van verschillende fondsen.
