0
0
Het Mauritshuis in Den Haag heeft een zeer zeldzaam schilderij gekocht van Willem Buytewech. Van deze zeventiende-eeuwse schilder zijn slechts zes schilderijen bekend. Vrolijk gezelschap in de open lucht is volgens het museum een sleutelstuk in de ontwikkeling van de vroege Hollandse genreschilderkunst.
Willem Buytewech (1591/1592-1624) was een spraakmakende kunstenaar in het Haarlem van het begin van de zeventiende eeuw. In zijn eigen tijd werd hij ‘Geestige Willem’ genoemd, een verwijzing naar zijn geestige spitsvondigheden en de humor in zijn voorstellingen. Van hem zijn 125 tekeningen en 32 etsen bekend, maar slechts 6 schilderijen. Vanwege de “buitengewone virtuositeit van de uitvoering” noemt het Mauritshuis de nieuwe aanwinst een hoogtepunt binnen dit kleine oeuvre.
Vrolijk gezelschap in de open lucht, ca. 1616–1617,
Mauritshuis, Den Haag (verworven met steun van de BankGiro Loterij, 2018).
Met dit schilderij kan het Mauritshuis nog beter een ontwikkeling illustreren die aan het begin van de Gouden Eeuw begon. Kort na 1600 deden talrijke nieuwe thema’s hun intrede in de Hollandse schilderkunst: verschillende soorten scènes die waren ontleend aan het dagelijks leven. Zoals voorstellingen van welgestelde, jonge mensen die samen aan het relaxen zijn.
Uit het begin van de zeventiende eeuw had het Mauritshuis al wel landschappen, stillevens, historiestukken en portretten in de collectie, maar nog geen representatief genrestuk (een schilderij met een voorstelling ontleend aan het dagelijks leven). Met Vrolijk gezelschap is dat hiaat nu opgevuld. Buytewech gaf het onderwerp van feestende, etende en flirtende jongeren virtuoos en komisch weer.
In een paleisachtige omgeving zitten en staan welgestelde mensen rondom een rijk gedekte tafel op een sjiek terras. Wie ‘gaat’ met wie en wie flirt met wie? Allen zijn naar de laatste mode gekleed, de dames met diepe decolletés, de heren in kleurrijke pakken en met hoge hoeden. Links speelt een aapje de hoofdrol: hij probeert de rok van één van de dames op te tillen, wat haar mogelijke partner tegenhoudt door tegelijkertijd met haar te voetjevrijen.
