Recensie
Twee zelfportretten van Charley Toorop hangen naast elkaar in Museum MORE. Of eigenlijk toch niet. Een van beide is een creatie van Charlotte Caspers, gemaakt voor het tv-programma Het geheim van de Meester. Alle 22 reproducties uit drie seizoenen zijn nu samen te zien in één tentoonstelling.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
De opnames voor de onthulling in de laatste aflevering vormen zondag 27 januari de openingshandeling van die tentoonstelling. Onder luid applaus komen Caspers en de rest van het team de zaal binnen. Samen met Ype Koopmans, directeur van Museum MORE bekijken ze de portretten.
Het originele zelfportret bevindt zich in de collectie van het museum in het Gelderse Gorssel. Koopmans, die dat schilderij dus goed kent, moet ook toegeven dat de reproductie bijzonder goed geslaagd is. Door één klein verschil kan hij de echte van de ‘valse’ onderscheiden. Wat dat verschil is, doe ik hier niet uit de doeken, want: ‘spoilers’. Dinsdag 26 februari is de onthulling op televisie te zien, in de laatste aflevering van dit seizoen.
Wie niet kan wachten, is natuurlijk nu al welkom in Museum MORE, waar behalve de 22 reconstructies ook twee originele schilderijen hangen. Het zelfportret van Charley Toorop heeft er gezelschap van het portret dat Carel Willink in 1938 maakte van zijn tweede vrouw Wilma. Dat schilderij hangt normaal in Museum de Fundatie in Zwolle.
Koopmans vindt dat de tentoonstelling door de aanwezigheid van twee originele werken net iets extra’s heeft. En daar heeft hij gelijk in. Het was uiteraard nog mooier geweest als alle 22 originele schilderijen naast de bijbehorende reproducties hadden kunnen hangen. Maar dat had de expositie ook enorm duur gemaakt. Nu hangen er naast de overige twintig kopieën goede foto’s van het origineel, zodat bezoekers toch kunnen vergelijken.
Die foto’s maken eens te meer duidelijk hoe goed de reproducties zijn gelukt. De gemiddelde kunstliefhebber zal niet snel zien dat hier een kopie hangt. Dat is te danken aan het talent van Caspers als kunstenaar en ook aan de andere leden van het team. Zij zorgden voor de juiste materialen, zoals verf, panelen en lijsten. Soms met gevaar voor eigen leven. Voor Maanlicht IV gebruikte Jan Sluijters namelijk Schweinfurtergroen, dat het extreem giftige arseen bevat. Het team maakte deze verf na, mét arseen dus.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
De teamleden gingen dus niet over één nacht ijs. Dat bleek in seizoen 2 ook wel in een aflevering waarin Bloemstilleven met akkerbloemen centraal stond. Vincent van Gogh schilderde dat over een eerder gemaakt schilderij. En dus maakte Charlotte Caspers op hetzelfde doek ook niet één, maar twee schilderijen.
En als dat nodig was, beschadigden de teamleden een kopie zelfs na voltooiing. Het Puttertje van Carel Fabritius bijvoorbeeld, overleefde een explosie, maar niet zonder kleerscheuren. Opdat de reproductie zoveel mogelijk leek op het origineel moest ook die ten prooi vallen aan een ontploffing.
De tentoonstelling in Museum MORE geeft alle geheimen van de meester nog eens prijs. Zodat fans kunnen nagenieten van misschien wel een van de leukste kunstprogramma’s van dit moment. Een programma dat hopelijk nog een vierde seizoen krijgt.
Het Geheim van de Meester, t/m 10 juni in Museum MORE, Gorssel
Het Geheim van de Meester, t/m 26 februari elke dinsdag om 21.10 uur bij Avrotros op NPO 2
Waardering expositie: @@@@@@@@@@