0
0
Recensie
‘Luide’ schilderkunst maakt ze, zegt Raquel van Haver zelf over haar werk. De sculpturale schilderijen zijn inderdaad ‘oorverdovend’; je kunt er niet omheen. Haar tentoonstelling in het Stedelijk Museum laat zien dat ze een kunstenaars is om in de gaten te houden.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
De expositie heet Spirits of the Soil, naar de serie monumentale schilderijen die ze speciaal hiervoor maakte. Het idee daarvoor ontstond tijdens haar verblijf in Lagos in Nigeria in 2017. Daar was ze op uitnodiging van de African Artists Foundation.
In Lagos Island ontmoette ze er de ‘area boys’; losjes georganiseerde bendes van tieners en straatkinderen. Zij maakte foto’s en schetsen van het leven in deze sociale ruimtes. Hoe de mensen elkaar treffen, met elkaar eten en drinkt en de laatste nieuwtjes uitwisselen.
Thuis vermengde ze deze ervaringen met die uit Amsterdam (Zuidoost), Zimbabwe, Colombia, Trinidad and Tobago, Cuba, Londen en andere plaatsen en vertaalde ze die naar expressieve voorstellingen. Dankzij het de opmerkelijke materiaal die Van Haver gebruikte hebben de schilderijen een rauw karakter, dat goed aansluit bij de onderwerpen.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Van Haver maakt geen ‘klassieke’ olieverfschilderijen. Behalve verf gebruikt ze ook minder voor de hand liggende materialen als gips, kunststof, teer, as en zelfs mobiele telefoons en haar. Hierdoor zijn sommige vlakken uitgegroeid tot reliëfs. Je zou kunnen zeggen dat Van Haver niet allen schildert, maar ook boetseert, en dat op dezelfde ondergrond. Die ondergrond is steeds jute, waardoor de schilderijen een extra ruwe structuur hebben.
De schilderijen in de tentoonstelling zijn moderne varianten van schuttersstukken: grote dynamische voorstellingen met een groep mensen uit een bepaald milieu. In Van Havers versies staan echter geen witte helden uit het westen centraal. Nee, zij schildert de ‘spirits of the soil’, de hoofdrolspelers in de geschiedenissen van kolonialisme, imperialisme, migratie en diaspora.
En dat doet de in 1989 in Colombia geboren en bij Nederlandse adoptieouders opgegroeide kunstenaar doelbewust. In een artikel in de NRC zei ze zichzelf als gekleurde vrouw niet te herkennen in schilderijen. En dus besloot ze zelf werk te maken waarin donkere mensen wel vertegenwoordigd zijn.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Het absolute topstuk uit de in het Stedelijk getoonde serie is We Don’t Sleep As We Parade All Through The Night ….. Het reusachtige schilderij meet maar liefst vier bij negen meter en is alleen daardoor al uiterst indrukwekkend. En de sculpturale figuren fascineren en nodigen uit om lang te aanschouwen. En dat kan, want het werk is voorzien van een trap waarop de kijker plaats mag nemen, zodat die heel even onderdeel is van de compositie.
Het Stedelijk kocht het onlangs zeer terecht aan. Dit schilderij verdient het namelijk om gezien te worden. En dat geldt voor al het in Stedelijk aanwezige werk van Van Haver. Maar oordeel vooral zelf. Dat kan nog een kleine maand.
Raquel van Haver – Spirits of the Soil, t/m 7 april in het Stedelijk Museum, Amsterdam
Waardering: @@@@@@@@@@
