0
0
Recensie
“Wij willen een nauwere betrekking tusschen de stad Rotterdam en de moderne kunst.” Dat zei Laurens van Kuik in 1917 in zijn toespraak tijdens de opening van de eerste tentoonstelling van De Branding. Dit kunstenaarscollectief had als doel de inwoners van de stad kennis te laten maken met voor die tijd nieuwe kunst. Bijna een eeuw later hebben de deelnemende kunstenaars andermaal een podium in Rotterdam, ditmaal in het Chabot Museum.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
Kuik (1889-1963) was een van tien Rotterdamse kunstenaars die samen de Federatie van Beeldende kunstenaars De Branding oprichtten. Ze deden dit uit onvrede met het Rotterdamse kunstklimaat, waarin het moeilijk was hun kunst te tonen. De directe aanleiding was de weigering van hun werk door de jury van de Vierjaarlijksche, een tentoonstelling van de Academie voor Beeldende Kunsten Rotterdam. In de ogen van de juryleden waren de ingezonden werken namelijk veel te modern.
Daarom besloten de geweigerde kunstenaars zelf maar tentoonstellingen te organiseren. Tussen 1917 en 1926 stelden ze elf exposities samen, waarop ze behalve hun eigen werk ook dat van geestverwanten uit binnen- en buitenland toonden.
De bezoekers zagen daardoor ook modern werk van kunstenaars als Paul Citroen en Wassily Kandinsky, en konden dat wel waarderen. “De Rotterdammers stellen dit zeer op prijs en met groepen tegelijk uit alle standen en rangen komen zij volgaarne”, schreef Herman Bieling in 1931 in het boek Palet.
In drie van de elf tentoonstellingen was ook Henk Chabot (1894-1949) vertegenwoordigd. Het is daarom toepasselijk dat het naar hem vernoemde museum nu aandacht besteedt aan De Branding. Chabots beelden en schilderijen hebben er gezelschap van werk van kunstenaars als Charley Toorop, Kandinsky, Piet Mondriaan, Jan Sluijters en uiteraard medeoprichter Laurens van Kuik.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
De Brandingkunstenaars hadden geen herkenbare eenheid in stijl. Alle destijds moderne kunststromingen passeerden de revue; van expressionisme tot dada. Wel deelden de leden een expressieve drang tot vernieuwing en verandering. Het is daarom wel te begrijpen dat de jury van Vierjaarlijksche zich een hoedje schrok van hun kunst. de bonte mengeling van stijlen deed hen vermoedelijk de oren suizen.
Daarvan schrikken doen we zo’n honderd jaar later al lang niet meer. De getoonde selectie is nu vooral een mooi overzicht van de verschillende kunststijlen uit de eerste drie decennia van de twintigste eeuw. En – leuke bijkomstigheid – menig stuk is afkomstig uit het wegens renovatie langdurig gesloten Museum Boijmans Van Beuningen. Zodat diens collectie toch nog deels zichtbaar is.
Branding Rotterdam – de internationale avant-garde tijdens het interbellum in Rotterdam, t/m 1 september in het Chabot Museum, Rotterdam
Waardering: @@@@@@@@@@
