0
0
Kunst is er in verschillende vormen: schilderijen, beelden, installaties, om er maar enkele te noemen. Het ene werk verdwijnt snel weer uit de herinnering, het andere blijft je bij. In deze zomerserie (seizoen 2) beschrijven we elke week één bijzonder kunstwerk in een museale collectie. Deze week: Woestijngevecht van Jan Cremer in Museum de Fundatie in Zwolle.
Tekst: Evert-Jan Pol
Lange tijd had ik niet veel met de schilderijen van Jan Cremer (1940). Geklieder met verf vond ik zijn werk. Zo ongeveer beschreef de schrijver en schilder zijn kunst zelf overigens ook ooit. “Ik sodemieter verf op een doek, ik druip, spat, sla, schop”, schreef hij in 1959 in het manifest Op beschadigde poten. Na een bezoek in 2015 aan de tentoonstelling Cremer in verf, 1954-2014 in Museum de Fundatie stelde ik mijn mening bij; inmiddels heb ik waardering voor Cremers schilderkunst.
In Zwolle zag ik onder meer Woestijngevecht, dat direct mijn aandacht trok. Het week enigszins af van veel van de andere stukken, die puur abstract zijn. Dit werk oogt echter lichtelijk figuratief: er is – wellicht met de nodige fantasie – een figuur in te herkennen. Is het een mens, of misschien toch een vreemde vogel? Het wezen heeft in ieder geval een dreigende houding; het neemt immers deel aan een gevecht.
Tussen de andere werken viel het ook op vanwege het kleurgebruik. In veel schilderijen van Cremer neemt rood een belangrijke plek in. In Woestijngevecht is die kleur tot het minimum beperkt: slechts twee strepen en nog een slinger. Rood heeft plaatsgemaakt voor roze. Dat de voorstelling, ondanks de titel, een zachter karakter geeft. Mooi om te zien in een werk van een kunstenaar die de term Peinture Barbarisme (barbaars schilderij) bedacht.
Toch is het schilderij een echte Cremer. De verf lijkt op het doek gesmeten, precies zoals hij zijn werkwijze ooit omschreef. Het ligt er duimendik op, waardoor het werk soms op een reliëf lijkt. De kunstenaar beeldhouwt met verf. “Ik vecht met verf en soms win ik”, is een uitspraak van hem. Wat mij betreft heeft hij deze strijd gewonnen.
Wat: Woestijngevecht (1959)
Waar: Museum de Fundatie, Zwolle
Wie maakte het: Jan Cremer
Meer kunstwerken in deze serie
Dit is de laatste aflevering in deze zomerserie.
