Vincent van Gogh, Zelfportret, zomer 1887, Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Stichting).
Vincent van Gogh staat bekend als eenzame, getormenteerde man was die in zijn tijd weinig waardering, respect of erkenning kreeg. Maar klopt dit beeld wel? Volgens de nieuwe tentoonstelling Van Goghs intimi. Vrienden, familie, modellen in Het Noordbrabants Museum niet. Hij onderhield wel degelijk veel relaties.
In de expositie komen de belangrijkste personen in Vincents leven in chronologische volgorde aan bod. Van zijn jaren in Brabant en Den Haag, de periodes in Parijs en Zuid-Frankrijk tot aan zijn dood in Auvers-sur-Oise op 29 juli 1890. Zijn gezinsleven en familie, zijn liefdes en ook zijn vriendschappen met kunstenaars als Anthon van Rappard, Anton Mauve, Émile Bernard, Paul Gauguin, Henri de Toulouse-Lautrec en Paul Signac worden belicht.
De bezoeker leert de kunstenaar beter kennen via schilderijen en tekeningen die hij van zijn vrienden, familie en modellen maakte. Via de (zelf)portretten uit zijn kring van intimi, maar ook via vaak heel persoonlijke documenten zoals brieven, foto’s, schetsboekjes, poëziealbums en condoleancebrieven. Samen geven deze inzage in de man achter de kunstenaar.
Van Gogh was een van de grootste kunstenaars aller tijden. Om hem te begrijpen, is het van belang ook de persoon goed te kennen, aldus het museum. Van Gogh wordt omringd door verhalen, beelden en mythes. Hij was een gepassioneerd man die soms complexe verhoudingen had met vrienden, familie en collega-kunstenaars. Zijn relaties waren veelal hecht en langdurig, maar hij wist met zijn uitgesproken karakter ook mensen van zich te verwijderen. Niets menselijks was hem vreemd.
Vincent van Gogh, Stilleven met strohoed, eind november-half december 1881, Kröller-Müller Museum, Otterlo.
Zijn beste schildersvriend in de Nederlandse jaren was Anthon van Rappard; de twee zochten elkaar regelmatig op, schilderden samen en correspondeerden over kunst. De vriendschap bekoelde nadat Van Rappard de lithografie naar De aardappeleters zwaar bekritiseerde. In de expositie is een half portret van Van Rappard te zien – dat Van Gogh na de breuk kennelijk doormidden sneed.
Georges Manzana-Pissarro, Portret van Gauguin, Particuliere collectie.
In Parijs ontstonden nieuwe vriendschappen. Van Gogh wisselde ideeën uit en werkte met kunstenaars als Émile Bernard, John Peter Russell, Camille Pissarro, Louis Anquetin, Henri de Toulouse-Lautrec en Paul Signac. Met Émile Bernard bleef Van Gogh contact houden nadat hij verhuisde naar Arles. Ook Paul Signac bezocht Van Gogh op doorreis naar het Zuiden nadat Van Gogh werd opgenomen in het ziekenhuis. In de tentoonstelling zijn twee aquarellen van Signac te zien van Het Gele Huis, uit 1933 en 1935, waarmee Signac verwees naar dit bezoek.
Na de onverwachte dood van Van Gogh in 1890 ontving broer Theo vele troostrijke condoleancebrieven die stuk voor stuk uiting gaven aan de waardering voor Van Gogh als vriend en collega-kunstenaar. Enkele zijn te zien in de tentoonstelling.
Van Goghs intimi. Vrienden, familie, modellen, t/m 12 januari 2020 in Het Noordbrabants Museum, ´s-Hertogenbosch
0
0
