0
0
Meisje met de parel is een van de beroemdste schilderijen ter wereld. Bijna iedereen heeft Johannes Vermeers meesterwerk weleens gezien, al is het alleen op een foto. Ooit zag het portret uit de collectie van het Mauritshuis er echter anders uit, blijkt uit nieuw wetenschappelijk onderzoek.
Het Mauritshuis liet een uitvoerig onderzoek doen naar een van zijn publiekslievelingen. Het internationale team van wetenschappers deed daarbij verschillende ontdekkingen, over het schilderij zelf en over Vermeers werkwijze.
Een van de verrassendste ontdekkingen was dat de achtergrond van het meisje niet zomaar een lege donkere ruimte is. Vermeer schilderde haar voor een groen gordijn. Dat verdween in de loop der eeuwen door het ontkleuren van de groene verf. En het mysterieuze zelf had ooit wel degelijk wimpers, blijkt uit het onderzoek. De kleine haartjes rond beide ogen verdwenen uiteindelijk eveneens.
De onderzoekers ontdekten ook dat Vermeer tijdens het schilderen wijzigingen in de compositie aanbracht. Zo veranderde hij de positie van het oor, de bovenkant van de hoofddoek en de achterkant van de hals. De kunstenaar werkte systematisch van de achtergrond naar de voorgrond. Nadat hij de groenige achtergrond en de huid van het gezicht had opgezet, schilderde hij achtereenvolgens de gele jas, witte kraag, hoofddoek en parel. Die parel is opgebouwd uit doorschijnende en dekkende vegen witte verf; een haakje blijkt te ontbreken. In de verf zijn hier en daar fijne haartjes van Vermeers kwast achtergebleven.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Het onderzoek bracht ook het kleurenpalet van Vermeer voor het eerst nauwkeurig in kaart. Voor Meisje met de parel gebruikte hij rood, verschillende tinten geel en bruin, blauw, tinten zwart en wit. Hij maakte overvloedig gebruik van ultramarijn, in de hoofddoek en ook in de jas. Dat is opmerkelijk, want die blauwe kleurstof, gemaakt van de steen lapis lazuli, was in de zeventiende eeuw kostbaarder dan goud.
De volledige resultaten van het onderzoek zijn na te lezen op de site van het Mauritshuis.
