0
0
Het Katwijks Museum heeft een van de vroegst bekende schilderijen van Katwijk aan Zee gekocht. Het schilderij Strandgezicht met visverkopers te Katwijk uit 1641 is gemaakt door Jan van Goyen (1596-1656), die gespecialiseerd was in de weergave van het Hollandse landschap. Dit ovaalvormige paneel toont een weids strandgezicht, waarbij Katwijk links achter de duinen te zien is.
In het schilderij staat de beschouwer een stukje ten noorden van Katwijk, en kijkt richting het zuiden over het strand. Bij de weergave van het dorpssilhouet ging Van Goyen waarheidsgetrouw te werk. Niet alleen de hoge toren van de Andreaskerk is te zien, maar ook de resten van het koor. Dat gedeelte van de kerk werd in 1571 door de watergeuzen geplunderd en verwoest. Rechts van de Andreaskerk nog een toren te zien: de zogeheten Vuurbaak. Deze voor Katwijk iconische vuurtoren werd gebouwd in 1604, en was op het moment van schilderen dus nog relatief ‘jong’.
Dat Jan van Goyen allerlei bedrijvigheid op het strand schilderde, is niet verwonderlijk: de visserij was van groot belang voor het zeventiende-eeuwse Katwijk. Aan de kustlijn liggen vissersboten en in de verte, op zee, varen er meer. Op het strand wordt de zojuist gevangen vis geveild. Tussen de groepjes kopers staan ook visloopsters, herkenbaar aan hun grote platte hoed. Daarop droegen zij een mand met vis, waarmee zij dagelijks naar plaatsen als Leiden liepen, om daar hun handelswaar aan te bieden.
Jan van Goyen was een van de meest productiefste meesters van de Gouden Eeuw. Er zijn nog ruim 1200 werken van zijn hand bekend. Hij schilderde vooral landschappen en stads- en zeegezichten.
Het Katwijks Museum en het daaraan gelieerde Genootschap Oud-Katwijk, verzamelen al sinds 1966 Katwijkse schilderkunst. Het gaat zowel om werken over het dorp als schilderkunst die in het dorp werd gemaakt. Daarbij is vooral de periode 1880-1910 van belang. Toen ontstond in Katwijk een artistieke kolonie die kunstenaars uit binnen- en buitenland aantrok. Jan Toorop, die enkele jaren in Katwijk woonde, speelde een prominente rol binnen die kunstenaarsgemeenschap.
Het strandgezicht van Jan van Goyen is de vierde aankoop van het Katwijks Museum die door de Vereniging Rembrandt gesteund wordt. Eerder hielp de Vereniging het museum ook bij de verwerving van Katwijkse stadsgezichten van jan Toorop en van de negentiende-eeuwse schilders Emil Neumann en Kasparus Karsen. De vier aanwinsten zijn vanaf 22 september te zien in de nieuwe tentoonstelling De kracht van Katwijk in de schilderkunst.
