0
0
De Amerikaanse fotograaf Roger Ballen (1950) is al zijn hele carrière gefascineerd door de menselijke geest. In zijn beelden onderzoekt hij de verborgen krachten die ons maken tot wat wij zijn. In de tentoonstelling De wereld volgens Roger Ballen toont Fotomuseum Den Haag een overzicht van Ballens oeuvre.
In de afgelopen decennia ontwikkelde Ballens oeuvre zich van documentaire projecten over Zuid-Afrika tot meer complexe en fantasierijke fotografie, tekeningen, video’s en installaties. Meer dan veertig jaar geleden begon Roger Ballen zijn carrière als fotograaf. Zijn verhuizing naar Zuid-Afrika in 1982 was een belangrijk keerpunt voor zijn fotografie. Hij reisde door het hele land en ontwikkelde een fascinatie voor de Zuid-Afrikaanse ‘backwaters’, afgelegen landstreken vol onvervulde beloften en mensen die vergeten zijn door de overheid, zoals vastgelegd in het boek Dorps: Small Towns of South Africa, uit 1986.
In 1994, het jaar van de afschaffing van apartheid, publiceerde Ballen de serie Platteland waarin hij de wrange ironie van het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime vastlegde. Terwijl de witte bevolking enorm veel privileges verworven had, bleek ze niet in staat om de ‘eigen’ minderheid te onderhouden. Ballens intieme en eerlijke portret van de witte boerenbevolking die geteisterd door armoede, inteelt en ziekte een gemarginaliseerd bestaan leidde, maakte internationaal veel indruk.
In de series die volgden, zoals Outland (2001), Boarding House (2009) en Asylum of the Birds (2014), liet Ballen de documentairefotografie langzaamaan los en ging hij in zijn fotografie steeds vaker ensceneringen toepassen. De grenzen tussen werkelijkheid en fantasie vervaagden in zijn werk, evenals de scheidslijn tussen de verschillende kunstvormen. Ballen creëert uitgebreide decors geïnspireerd door de huizen en interieurs die hij tegenkomt tijdens zijn reizen door Zuid-Afrika. In die decors spelen gemarginaliseerde personen de hoofdrol. Vaak zijn dit mensen die al eerder in zijn werk figureerden en met wie hij een sterke persoonlijke band opbouwde. Ze zijn losgeweekt van hun sociale status en achtergrond, en kregen een nieuwe plek in het universum dat hij schiep.
Volgens het museum wordt het publiek in de tentoonstelling onderdeel van Ballens schepping. Bezoekers zien “een totaalkunstwerk waarin installaties, video’s en tekeningen een zinsbegoochelend verbond zijn aangegaan met zijn fotografie van de afgelopen 50 jaar”. Het persbericht meldt dat de werken Fotomuseum Den Haag transformeren “tot een waarachtig ‘Ballenesque’ theater”.
De wereld volgens Roger Ballen, 16 oktober 2021 t/m 6 maart 2022 in Fotomuseum Den Haag
