Recensie
The World Is Not Enough (de wereld is niet genoeg) is de titel van een James Bond-film uit 1999 en ze had ook de naam kunnen zijn van de nieuwe tentoonstelling in Museum De Lakenhal. Die staat stil bij de groeiverslaving van mensen. We willen alsmaar sneller, groter en meer. De vraag is of dat altijd beter is, of dat we zo ongemerkt ook in de problemen groeien. Die gedachte was de insteek voor de originele expositie If Things Grow Wrong, die je aan het denken zet.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
Eerder dit jaar nodigde het museum makers uit binnen- en buitenland uit hun oplossing voor onze collectieve groeiverslaving in te sturen. Er kwamen niet minder dan vijfhonderd inzendingen binnen, waaruit een jury vijftien ideeën selecteerde. Ze variëren van een doos om in te vluchten voor alle prikkels tot een doodskist die je confronteert met je eigen sterfelijkheid en van een installatie die de vervuilde zee tot ons laat spreken tot de mogelijkheid je eigen kleren een tweede leven te geven.
De vijftien installaties geven niet zozeer oplossingen voor ons koopgedrag, maar laten ons wel nadenken over de gevolgen ervan. Ontwerpers Walter van der Velden en Aart Kuipers maakten bijvoorbeeld een serie ‘fossielen’. Wat zullen archeologen in de verre toekomst denken als ze tijdens opgravingen ons rondslingerend afval vinden, dat inmiddels helemaal versteend is? Misschien zien ze een gieter wel aan voor een kop en een kleerhanger voor een staart. Zo krijgen ze een totaal verwrongen beeld van onze tijd en de bizarre wezens die ooit op de aarde rondliepen. Met hun Future Fossils willen de makers mensen laten nadenken over de grote impact van onze constante behoefte aan nieuwe spullen en de diepe sporen die we daarmee op onze planeet achterlaten.
En wat als de natuur zou kunnen schrijven? Wat zou zij ons dan laten weten? Met die gedachte speelden kunstenaar Jeroen van der Most en wetenschapper Peter van der Putten. In hun poëtische kunstproject Letters from Nature pakken ijskappen, gletsjers en koraalriffen de pen op om brieven te schrijven brieven aan wereldleiders. Waarin ze waarschuwen voor de toekomst en om hulp vragen. “Ik ben hier al duizenden jaren, maar mijn bestaan wordt bedreigd door klimaatverandering”, schrijft het Hawaiiaanse koraalrif bijvoorbeeld aan de president van de Verenigde Staten.
Het kopen van kleding levert ook problemen op. Het schijnt dat we kledingstukken gemiddeld slechts zeven eer dragen. Afgedankte kleding eindigt vaak aan de andere kant van de wereld, waar zich een textielberg ontwikkelt, aldus onderzoeker Tinka van der Kooij. Voor de tentoonstelling in De Lakenhal maakte ze een letterlijke textielberg, waarmee ze de boeker met diens koopgedrag wil confronteren. Ze geeft ook een oplossing: maak er eens een andere creatie van, met behulp van een naaimachine.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Maar wat ga je doen als er door ons gedrag echt een grote klimaatramp ontstaat? Ga je alvast hamsteren zodat je een tijdje vooruit kunt als er opeens niets meer in de winkels ligt? Voor haar project Vlucht dook fotograaf en visueel kunstenaar Zindzi Zwietering in de wereld van klimaatpreppers (mensen die die precies dat doen).
Ze onderzocht hoe deze mensen zich voorbereiden op zo’n ramp. Met de juiste middelen hopen ze in een dergelijk geval te kunnen overleven. Tegelijkertijd is het een politieke beweging: een aanklacht tegen het kapitalisme dat onze aarde dreigt te vernietigen. Paradoxaal genoeg draagt de markt met spullen die bescherming bieden tegen klimaatcatastrofes daaraan juist weer bij. Zwietering goot deze boodschap in de vorm van een reeks van vijf stillevens, die samen één groot kunstwerk vormen dat de kijker moet aansporen na te denken over vergankelijkheid.
Door de serieuze boodschap lijkt If Things Grow Wrong misschien een sombere en zelfs saaie tentoonstelling, maar dat valt reuze mee! De uiteenlopende installaties vormen samen een enorm afwisselende expositie, die ook nog eens heel interactief is. Steek je hoofd gerust in een doos of ga lekker languit liggend in gesprek met de zee. En denk ondertussen na over wat je zelf kan doen voor een beter klimaat.
If Things Grow Wrong, t/m 20 februari 2022 in Museum De Lakenhal, Leiden
Waardering: @@@@@@@@@@
One thought on “Museum De Lakenhal laat ons nadenken over koopgedrag”
Comments are closed.
Yeah wat een mooie ervaring is deze tentoonstelling. Zwaar thema in een begrijpelijke vorm. Komt dat zien!