0
0
Recensie
Wie Assen bezoekt, kan het niet ontgaan dat Frida Kahlo er ook is. Overal in de binnenstad duiken beeltenissen van de beroemde Mexicaanse kunstenares op. Die je willen lokken naar het Drents Museum, naar Viva la Frida!.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
Het is niet vreemd dat de Drentse hoofdstad blij is met de tentoonstelling, want ze wachtte er al heel lang op. Viva la Frida! opende bijna precies een laar later dan gepland. Ze zou in eerste instantie al op 11 oktober 2020 van start gaan, maar de anti-coronamaatregelen gooiden roet in het eten. Op 7 oktober van dit jaar opende niemand minder dan koningin Máxima de tentoonstelling alsnog. Dat zegt veel over de waarde die eraan wordt gehecht.
Het gaat dan ook ook om een wereldprimeur die het Drents Museum beleeft met Viva la Frida! – Life and art of Frida Kahlo. In Assen komen voor het eerst twee van ‘s werelds belangrijkste Kahlo-collecties bij elkaar: die van Museo Dolores Olmedo en Museo Frida Kahlo, beide in Mexico-Stad. De gevarieerde expositie bestaat daardoor uit kunst én persoonlijke voorwerpen van Kahlo. Daarmee kan het museum het complete bewogen levensverhaal van de kunstenares vertellen.
Frida Kahlo (1907-1954) is een van de bekendste en meest geliefde kunstenaars ter wereld. Haar privéleven zat echter vol tegenslagen. Op zesjarige leeftijd kreeg ze kinderverlamming, ofwel polio, waardoor haar rechterbeen en -voet blijvend werden misvormd. Twaalf jaar later raakte ze zwaargewond tijdens een busongeluk. Een elektrische tram kwam in botsing met de bus waarin zij zat. Ze brak haar ruggengraat, sleutelbeen, ribben, heup en rechterbeen. Als gevolg daarvan leed ze veel pijn en moest ze door de jaren heen een groot aantal operaties ondergaan. De rest van haar leven droeg ze korsetten.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
‘Als ik zo’n keurslijf dan toch aan moet, wil ik wel dat hij er mooi uitziet’, dacht Kahlo waarschijnlijk, want ze beschilderde de korsetten. In een vitrine zijn enkele voorbeelden te zien. Verder toont de expositie jurken en andere door de kunstenares gedragen kledingstukken, zoals schoenen en laarzen. De kleding en ook sieraden komen uit de collectie van Museo Frida Kahlo, gevestigd in het Blauwe Huis, waar de kunstenares het grootste deel van haar leven woonde. In 2004 zijn in die voormalige woning veel bezittingen van Kahlo en haar echtgenoot Diego Rivera teruggevonden, nadat ze 50 jaar aan het zicht onttrokken waren. Sinds 2007 is deze verzameling toegankelijk voor publiek.
Uiteraard bevat de expositie ook de nodige kunst, afkomstig uit Museo Dolores Olmedo, dat de grootste collectie met werk van Frida Kahlo ter wereld bezit. Dankzij dat museum krijgt de bezoeker een heel ander beeld van Kahlo’s kunst. Bij het grote publiek is Frida Kahlo immers voornamelijk bekend om haar karakteristieke zelfportretten, zoals Zelfportret met aapje, uit 1945. Ze schilderde echter ook andere onderwerpen. Een heel fraai voorbeeld is het portret van Alicia Galant uit 1927. Ze schilderde haar vriendin in de stijl van de grote zestiende-eeuwse Europese kunstenaars, die ze bestudeerde. Ze noemde dit haar eerste échte schilderij. “Eerste kunstwerk geschilderd door Frida Kahlo”, schreef ze trots op de achterkant.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Ook bijzonder is De bus, uit 1929. Op een bankje in de bus zitten een dame uit de middenklasse, een arbeider in zijn overall, een moeder op blote voeten met haar baby, een zakenman en een stijlvol geklede jongedame uit de stad naast elkaar. Kahlo schetste met dit schilderij een ideale maatschappij, waarin iedereen vredig samenleeft. In de tentoonstelling komt Kahlo naar voren als een vrouw die streed voor gelijkheid voor iedereen.
vliegtuig, 1929, Museo Dolores Olmedo, Mexico-Stad.
Wat inhoud betreft is Viva la Frida! een zeer complete en geslaagde tentoonstelling, maar het is er druk, veel te druk. Als musea verwachten dat heel veel mensen een tentoonstelling zullen bezoeken, werken ze vaak met tijdsloten, om te voorkomen dat het te druk wordt. Het Drents Museum doet dat in dit geval ook, maar dat is totaal niet te merken. Op deze zondag zijn er extreem veel bezoekers aanwezig, alsof er géén besmettelijk virus rondwaart. Voortdurend staat er een file voor een schilderij, tekening, foto of ander voorwerp. Je moet een grote dosis geduld hebben, wil je alles goed kunnen zien.
De enorme drukte doet afbreuk aan het plezier van een museumbezoek. Niet zelden moet ik over hoofden kijken om een glimp op te vangen van de kunstwerken. Er bekruipt me een ‘Mona Lisa-gevoel’: je weet dat de Mona Lisa bestaat, maar heb je haar ooit echt goed kunnen zien? Ook in dat geval ontnemen massa’s mensen je meestal het zicht op het werk.
Het tentoonstellingsontwerp voor Viva la Frida! helpt ook niet. Normaal is de ondergrondse expositievleugel heel open en ruimtelijk ingericht, maar nu staan er schotten, die een soort tunneleffect creëren. Doordat het er zo bizar druk is, zou je er bijna claustrofobisch van worden. De schotten zorgen er bovendien voor dat er constant heel veel mensen dichtbij elkaar staan. In dit coronatijdperk is dat volstrekt onverantwoord.
Viva la Frida! is op zich een prachtige tentoonstelling, die de bezoeker een beter inzicht geeft in het leven van de beroemde kunstenares. Maar vanwege de drukte beleefde ik er weinig plezier aan. Ik hield het er niet veel langer dan een half uur uit en was blij dat ik na afloop buiten weer frisse lucht kon ademen in alle rust.
Viva la Frida! – Life and art of Frida Kahlo, t/m 27 maart 2022 in het Drents Museum, Assen
Waardering: @@@@@@@@@@
