Met de tentoonstelling Revolusi! Indonesië onafhankelijk besteedt het Rijksmuseum vanaf 11 februari aandacht aan de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. Centraal staan mensen die de revolutie van nabij hebben meegemaakt: strijders, kunstenaars, politici, diplomaten, journalisten en anderen.
Revolusi! begint het verhaal bij het uitroepen van de Indonesische onafhankelijkheid op 17 augustus 1945 door Sukarno. Slotakkoord is de intocht van diezelfde Sukarno op 28 december 1949, een dag nadat Nederland de soevereiniteit overdroeg. Binnen dit tijdsbestek gaat het in de tentoonstelling om de geest van de revolutie en de strijd om de toekomst van Indonesië. Aan de orde komen onderwerpen als nationalisme, anti-kolonialisme, jeugd, kunst, diplomatie, propaganda, geweld, informatieoorlog en vluchtelingen. De rode draad zijn de ervaringen van twintig individuen, verschillend van achtergrond, verblijfplaats en politiek standpunt.
De revolutie was voor Indonesische nationalisten een periode van experiment en creativiteit. Kunstenaars vormden samen met politici een moderne revolutionaire voorhoede. Schilderijen hingen in overheidsgebouwen als verbeelding van de Indonesische revolutie. Posters, graffiti en pamfletten kleurden het straatbeeld. Kunst werd ingezet als politiek middel om de Indonesische onafhankelijkheid in binnen- en buitenland uit te dragen. Kameraadschap, leiderschap, oorlogsgeweld, jeugdig elan en strijdvaardigheid zijn de onderwerpen die Indonesische kunstenaars in hun werk verbeeldden.
De tentoonstelling bestaat uit meer dan 200 objecten, van herinneringen in privébezit tot niet eerder in Nederland vertoonde schilderijen uit Indonesische kunstcollecties. Onder meer te zien zijn foto’s, affiches en pamfletten, die indertijd in Indonesië in beslag zijn genomen door Nederlandse militaire inlichtingendiensten.
De in Yogyakarta gevestigde kunstenaar Timoteus Anggawan Kusno (1989) maakte speciaal voor de expositie een kunstwerk met objecten van het Rijksmuseum uit de koloniale periode. Hij geeft een stem aan en verbeeldt het antikoloniale verzet dat voorafging aan de Indonesische revolutie en de gevolgen van de koloniale ervaring in de wereld van vandaag.
Voor meer verdieping en voor mensen die niet naar het museum kunnen reizen komt er ook een online versie van Revolusi!. Via een interactieve wereldkaart maken mensen kennis met tien ooggetuigen.
Revolusi! Indonesië onafhankelijk, 11 februari t/m 5 juni in het Rijksmuseum, Amsterdam