0
0
Mocht het kabinet besluiten dat musea per 26 januari weer open kunnen, is die dag direct de openingsdatum van de nieuwe tentoonstelling RAUW in Museum Het Rembrandthuis. Die expositie zou eigenlijk afgelopen zaterdag van start gaan.
Het menselijk lichaam verbeelden zoals het is, is nog niet zo vanzelfsprekend. We idealiseren al eeuwen ons eigen en andermans voorkomen. Nu doen we dat met Photoshop, plastische chirurgie en filters op sociale media. In de zeventiende eeuw deden ze dat in kunstwerken. Maar Rembrandt niet. Hij gaf mensen vaak juist heel realistisch weer. In de groepstentoonstelling RAUW vormen Rembrandts etsen de inleiding voor het werk van dertien hedendaagse kunstenaars die dat ook doen.
Alle kunstenaars in deze tentoonstelling geven een realistische kijk op het menselijk lichaam, zijn natuurlijke functies en de manieren waarop we onszelf presenteren aan de buitenwereld. “Een welkom en ontnuchterend alternatief voor het heersende ideaalbeeld”, aldus het museum in een persbericht. “De kunstwerken zijn soms kwetsbaar, soms krachtig, soms confronterend, maar altijd rauw.”
In het eerste deel van RAUW gaat het over het menselijk lichaam en al zijn natuurlijke functies. Marlene Dumas en Melanie Bonajo richten zich in hun kunstwerken op een alledaagse handeling: plassen. De vrouw op de lithografie van Dumas is ontdaan van al haar persoonlijke kenmerken, haar vulva is bijna abstract; zonder context of sensuele onthulling doet dat lichaamsdeel niet langer erotisch aan.
Bonajo’s videowerk Pee on Presidents toont ruim 500 foto’s van vrouwen die plassen in de openbare ruimte. Dit is nog niet zo makkelijk; de vrouwen zoeken een geschikte schuilplaats en wringen zich in allerlei bochten. In de fotowerken van zowel Alix Marie als Paul Kooiker ligt de nadruk op de menselijke huid. Door (soms extreem) in te zoomen, worden ‘imperfecties’ als hielkloven of een grote blauwe plek goed zichtbaar. Deze mogen er volgens beide kunstenaars gewoon zijn.
Buhlebezwe Siwani toont in haar videowerk Ziseright iBabiez een reinigingsritueel dat ook een symbolische en spirituele waarde heeft, waarin het zwarte lichaam centraal staat. De kunstwerken van Alex Farrar en Rineke Dijkstra bieden een zachte blik op het lichaam. Farrar pleit met zijn ‘zweetschilderijen’ voor een herwaardering van zweten, terwijl Dijkstra in haar fotoserie het krachtige en tegelijk meegaande lichaam van vrouwen vlak na een bevalling heeft vastgelegd.
De schakel tussen de beide tentoonstellingszalen zijn twee kunstwerken van Shannon Finnegan: meubilair waarmee hen verwijst naar problemen die mensen met een fysieke beperking hebben. Finnegan biedt bezoekers een moment van rust, maar houdt publieke instellingen ook een spiegel voor door de teksten op de meubelstukken.
In het tweede deel van de tentoonstelling gaat het over de manieren waarop we onszelf presenteren aan de buitenwereld, en hoe we naar anderen kijken. In de kunstwerken van Melanie Bonajo en Natasja Kensmil wordt zelfpromotie in twijfel getrokken. Bonajo fotografeerde zichzelf voor haar ‘anti-selfies’ elke keer dat ze huilde, terwijl Kensmil de schaduwzijde van regentessenportretten toont.
Milan Gies en Verena Blok richten zich in hun beider werk op beeldvorming van mannelijkheid. Gies fotografeert thuisloze mannen die grotendeels onzichtbaar zijn in onze samenleving. Blok zoekt met haar intieme Polaroids naar ‘een zachtere man’ binnen de machocultuur in Polen.
De kunstwerken van Aline Thomassen en Jeroen Schokkin gaan over universele menselijke ervaringen. Thomassen duikt onder de huid van de vrouwen op haar grote aquarellen. Ze kijkt voorbij het uiterlijk en toont de sporen van verlies, liefde, pijn en dood. De ruimtelijke installatie van Schokkin, opgebouwd uit mallen van zijn eigen lichaamsdelen, vertegenwoordigt de confrontatie van de kunstenaar met zijn vergankelijkheid.
RAUW, t/m 22 mei in Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam
