0
0
Museum Flehite in Amersfoort heeft twee olieverfschilderijen van Caspar van Wittel gekocht. Daarmee is het het eerste museum dat werken van deze kunstenaar in bezit heeft.
Het gaat om Zicht op de Tiber in Rome met de Engelenburcht en Zicht op de Darsena in Napels, beide uit 1714. Flehite verwierf de doeken uit de privécollectie van de nazaten van John Astley, die ze in datzelfde jaar in Italië kocht. “We zijn ongelooflijk trots dat we met deze sleutelstukken het verhaal van de in Amersfoort geboren Caspar van Wittel als grondlegger van de Italiaans vedutekunst kunnen laten zien”, aldus Paul Baltus, algemeen directeur van Museum Flehite.
Het museum kon de werken kopen met steun van onder meer Vereniging Rembrandt. Vanwege het belang van de aankoop voor de Collectie Nederland, stelde de Vereniging Rembrandt Die stelde zich bij hoge uitzondering garant voor zeventig procent van het aankoopbedrag. Normaal gaat het bij aankopen voor museum om een lager percentage. De vereniging deed dit omdat werk van Van Wittel slechts zeer zelden op de markt komt.
De in Amersfoort geboren Caspar van Wittel (1653-1736) verhuisde rond 1673 naar Italië. Daar maakte hij al snel furore met zijn kunst. Hij werd er bekend als Gaspare Vanvitelli, en zijn vernieuwende stadsgezichten, zogeheten vedute, veroorzaakte een sensatie bij belangrijke opdrachtgevers. Van Wittel wordt daarom beschouwd als de pionier van het vedute-genre, dat later in de achttiende eeuw verder tot bloei kwam dankzij kunstenaars als Canaletto en Francesco Guardi. Van Wittel keerde overigens niet meer terug naar Nederland.
Toen de jonge Van Wittel naar Italië trok voor zijn verdere artistieke ontwikkeling, was Rome een vrij logische bestemming voor hem. Zijn leermeester Mathias Withoos had zelf de tocht al eerder gemaakt en schilderde na terugkeer in Amersfoort nog regelmatig impressies van de stad, ook in de periode dat Van Wittel in zijn atelier werkte. Tijdens zijn verblijf in Rome was de Tiber een bron van inspiratie voor Van Wittel. Ook de Engelenburgt maakte vaak deel uit van zijn compositie. Van Wittel woonde ook enkele jaren in Napels. Een favoriet onderwerp voor zijn werk was de Darsena, de marine-haven van Napels. Van Wittel volgde hierbij vrij consequent hetzelfde schema: een panoramisch zicht op de werven, rechts het Castel dell’Ovo en hoog op de berg de burcht Sant’Elmo.
Jonge Engelse adellijke mannen maakten in de de achttiende eeuw vaak een culturele en educatieve rondreis door Europa. Deze Grand Tour nam zo’n anderhalf à twee jaar in beslag. De Grand Tourists wilden maar al te graag een stadsgezicht zoals die van Van Wittel als ‘souvenir’ mee naar huis nemen en vormden een goede klantenkring. John Astley uit Norfolk was ook een aantal jaar in Italië op Grand Tour. In 1714 bestelde hij als aandenken aan zijn reis de nieuwe aanwinsten van Museum Flehite waarschijnlijk in het atelier van Van Wittel in Rome.
De schilderijen zijn tot en met 30 juni te zien op de TEFAF en vanaf 5 juli in Museum Flehite als onderdeel van de overzichtstentoonstelling Ander Licht op Withoos. Mathias Withoos was de leermeester van Caspar Van Wittel.
Lees ook: Caspar van Wittel, vergeten meester met oog voor detail
