0
0
In het Drents Museum is vanaf zaterdag een uniek voorwerp te zien: de hemelschijf van Nebra. Deze maakt deel uit van de tentoonstelling De Nebraschijf – De ontdekking van de hemel.
Het archeologische object uit de collectie van het Landesmuseum für Vorgeschichte in het Duitse Halle is het slotstuk van de expositie waarin de bezoeker op reis gaat door de bronstijd. De met goud ingelegde bronzen hemelschijf is in 1999 gevonden in Nebra in de Duitse deelstaat Saksen-Anhalt en is de eerste realistische weergave van de nachtelijke hemel. De schijf dateert uit Omstreeks circa 1800 v.Chr. en is rond 1600 v.Chr. als offer in de grond begraven. De schijf diende waarschijnlijk als een soort van kalender en laat zien dat er in de bronstijd (2000 tot 800 v.Chr.) kennis van de sterrenhemel was.
In de tentoonstelling De Nebraschijf – De ontdekking van de hemel leren bezoekers de geheimen van de hemelschijf kennen. Via een audiotour ontdekken ze samen met een meisje uit de bronstijd waarom de mensen in die tijd zo geïnteresseerd waren in het universum, hoe hun kennis over het heelal er uitzag en waarom de hemelschijf gemaakt is. De reis voert langs topstukken uit de collectie van het Drents Museumen die van het Landesmuseum.
Hoogstwaarschijnlijk heeft de hemelschijf van Nebra behalve een praktische ook een religieuze betekenis gehad. Dat blijkt uit het feit dat het object als offer in de grond is begraven. Daarnaast zijn er in de loop der jaren veranderingen aan de schijf aangebracht. Zo zijn ‘horizonbogen’ toegevoegd die de zonsopgangs- en zonsondergangspunten van de zonnewendes aan de horizon ter plaatse aangeven. Later is een boot op de schijf gezet, omdat men destijds dacht dat de zon en maan werden voortgetrokken door een boot.
De Nebraschijf behoort tot de absolute topstukken van de Europese archeologie. Het voorwerp staat sinds 2013 op Unesco-lijst met documentair en digitaal erfgoed en op de lijst van het Memory of the World Register, eveneens van Unesco. Het topstuk maakt deel uit van de archeologiecollectie van het Landesmuseum für Vorgeschichte leent de hemelschijf zeer zelden uit. De kans dat het voorwerp hierna nog eens in Nederland te zien zal zijn, is daarom klein.
De Nebraschijf – De ontdekking van de hemel, 6 augustus t/m 18 september in het Drents Museum, Assen
