2
0
Recensie
Het Verenigd Koninkrijk beleeft momenteel een periode van nationale rouw vanwege het overlijden van de langst regerende vorst die het land ooit kende. Alles had echter heel anders kunnen zijn. Als haar oom Edward op de troon had blijven zitten, was Elizabeth misschien nooit koningin geweest. Geen zeventig jaar in ieder geval.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
Waar zijn nicht de langstzittende vorst werd, was Edward een van de kortstzittenden. Na amper een jaar op de troon gaf hij deze op om met zijn geliefde, Wallis Simpson, te kunnen trouwen. De regering was namelijk tegen een huwelijk omdat Wallis Simpson al tweemaal gescheiden was. Edward koos voor de liefde en trad af. Een liefdevol portret van de geliefden is onderdeel van de tentoonstelling Love Stories, die morgen opent in Hermitage Amsterdam.
Sinds de opening in 2004 baseerde Hermitage Amsterdam zijn tentoonstellingen uitsluitend op de collectie van diens naamgenoot in Sint-Petersburg. De inval van Rusland in Oekraïne maakte daar een eind aan. Dat was voor de Hermitage reden om alle banden met het moedermuseum te verbreken. Vervolgens moest het op zoek naar andere collecties om uit te putten. Zoals die van de National Portrait Gallery in Londen.
Dit museum is gesloten wegens een grondige renovatie en verbouwing en heropent weer in de loop van volgend jaar. Een deel van de collectie kon daardoor op reis; deze tentoonstelling was eerder te zien in de Verenigde Staten. De Hermitage heeft de Europese primeur.
Love Stories is onderverdeeld in zes thema’s. Het portret van Edward en Wallis Simpson hoort bij het thema Liefde onder vuur, dat speciaal is toegevoegd voor Amsterdam, de eerste stad ter wereld waar geliefden van het hetzelfde geslacht met elkaar in het huwelijk konden treden. Schrijver Oscar Wilde had dat wellicht ook graag gewild. Echter belandde hij in het Engeland van 1895 in de gevangenis vanwege zijn liefde voor collega-auteur Lord Alfred Bruce Douglas. Homoseksualiteit was daar destijds nog verboden.
Aan de hand van uiteenlopende portretten – vaak gepaard naast elkaar – vertelt de tentoonstelling verschillende liefdesgeschiedenissen van bekende en minder bekende personen. En ze zijn gelukkig lang niet allemaal zo tragisch.
Neem bijvoorbeeld de relatie tussen Amy Lyon en Sir William Hamilton. Lyon was nog de minnares van Sir Charles Greville op het moment dat deze haar in 1786 naar Napels stuurde om in te trekken bij zijn oom Sir William Hamilton, de Britse ambassadeur aldaar. Greville beloofde haar achterna te reizen, maar kwam die belofte niet na, tot groot verdriet van Lyon. In Hamilton, die kort daarvoor zijn vrouw had verloren, vond ze een nieuwe grote liefde en trad in 1791 met hem in het huwelijk. Zo werd de dochter van een eenvoudige hoefsmid de aristocratische Lady Hamilton.
Componist Benjamin Britten (1913-1976) en tenor Peter Pears (1910-1986) waren ook elkaars grote liefde. Ze bleven bijna veertig jaar bij elkaar, tot het overlijden van Britten. Kenneth Green portretteerde hen samen in 1943. Op dit dubbelportret leunt Britten intiem tegen Pears aan. Deze pose van twee mannen op een schilderij was gewaagd, want homoseksualiteit was in de jaren 40 nog steeds strafbaar in Engeland.
Hermitage Amsterdam vertelt de love stories (liefdesverhalen) met schilderijen, tekeningen, foto’s, enkele beelden en één video (van een slapende David Beckham. Beeldmerk is een prachtige foto van het acteurskoppel Laurence Olivier (1907-1989) en Vivien Leigh (1913-1967), waar de liefde werkelijk vanaf spat. Vanuit een treincoupé kijken ze naar buiten. Hun blikken – ook al kijken ze beiden naar buiten – laten niets aan duidelijk te wensen over: ze houden van elkaar. De depressies waar Leigh aan leed, nekte hun relatie echter uiteindelijk toch. De twee bleven wel goed bevriend. Toen Leigh in 1967 plotseling aan tuberculose overleed was Olivier volledig van de kaart. Terwijl hij behandeld werd tegen kanker ging hij direct na het horen van het nieuws naar haar toe om haar lichaam te kunnen zien. Oliviers liefde voor Leigh was nog steeds aanwezig.
Love Stories is een overtuigende doorstart van Hermitage Amsterdam als museum. Het bewijst ook zonder de hulp van die andere Hermitage een sterke tentoonstelling te kunnen presenteren. Deze biedt hoop voor de toekomst.
Love Stories – Kunst, passie & tragedie, 17 september 2022 t/m 8 januari 2023 in Hermitage Amsterdam
Waardering: @@@@@@@@@@
