0
0
Recensie
In de jaren 90, een tijd waarin abstracte kunst de boventoon voerde, was daar opeens een jonge Duitse kunstenaar die alleen figuratieve schilderijen maakte. Met zijn opvallende werken veroverde Neo Rauch (1960) de kunstwereld. Hij werd een prominente wegbereider van de grote terugkeer van de figuratie binnen de beeldende kunst. Een groot overzicht van zijn schilderijen is nu te zien in Museum de Fundatie.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
De tentoonstelling Die Mitte begint met acht grote ronde schilderijen op papier, de tondi, uit 1993 en 1994. Naar eigen zeggen maakte hij deze schilderijen na een indringende droom, die een fundamentele verandering in zijn benadering van de schilderkunst teweegbracht. Voor die tijd wist Rauch een tijdlang niet welke kant hij uit moest gaan. De droom was voor hem een teken dat hij terug moest keren naar de basis, ofwel de figuratie en daarmee de abstractie los te laten. De tondi markeren het begin van Rauchs huidige beeldtaal.
Rauch droomt wel vaker over zijn werk, leer ik in de tentoonstelling. Op bankjes in de expositiezalen liggen geplastificeerde A4’tjes met daarop transcripties van gesprekken tussen Ralph Keuning, voormalig directeur van Museum de Fundatie, en Neo Rauch, uit de catalogus Handlauf uit 2020. Over het schilderij Die Loge (uit 2020) zegt Rauch: “Af en toe heb ik erg onrustige nachten (…) Pas was het weer raak. Het schilderij waar ik nu aan werk, kwam naar mijn bed, dat wil zeggen, twee van de mannen die het bevolken. Ze vroegen wat ik in hemelsnaam voor ze in petto had.”
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Wat hij in petto had, was een soort gladiatorgevecht dat van twee kanten veel publiek trekt. Het gevecht zelf zien we niet; het gaat meer om het gedrag van de toeschouwers. Een van hen lijkt meer belangstelling te hebben voor een leguaanachtig schepsel. Het is een wonderlijk schouwspel.
De voorstellingen die Rauch ons voorschotelt lijken wel allemaal wel rechtstreeks uit dromen afkomstig, zo surreëel zijn ze. We zien mensen met lange kale staarten, balancerend op kegels (Die Mitte, 2020), een centaur die zijn hoeven laat verzorgen (Der Übergang, 2018) en dromenontwerpers (Traumfabrik, 2020). En dat is nog maar een fractie van wat er te zien is. Op elk hoekje van elk schilderij vindt wel iets plaats. Wat dat iets is, is niet altijd even duidelijk. De toeschouwer mag daar zelf een invulling aan geven.
Dat Rauch een voorliefde voor strips heeft, toont zich in zijn werk. Hij schildert verhalende schilderijen, met daarin bijzondere personages. Die de meest bizarre avonturen beleven.
Neo Rauch – Die Mitte, t/m 8 januari 2023 Museum de Fundatie, Zwolle
Waardering: @@@@@@@@@@
