0
0
Recensie
Ik draag een pet, zo’n ‘Peaky Blinders‘-exemplaar. U weet wel, dat hoofddeksel waarmee vier van de vijf juwelendieven die vorig jaar een overval pleegden op de Tefaf ook getooid waren. Tijdens mijn bezoek dit jaar aan de kunst- en antiekbeurs in Maastricht liet ik de pet daarom maar achter in de garderobe. Men zou eens gaan denken dat ik fan ben van de zogenoemde Pink Panthers.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
De vijf mannen roofden onder toeziend oog van geschrokken bezoekers tien kostbare sieraden, met een vermoedelijke totale waarde van vele miljoenen euro’s. De brutale diefstal laat nog steeds zijn sporen na. Tassen mogen niet mee de beursvloer op en ook buitenjassen moeten achterblijven in de garderobe. Tevens zijn er detectiepoortjes aanwezig en hebben beveiligers metaalscanners in de hand. De Tefaf doet er dit jaar alles aan om te voorkomen dat mensen inbrekersinstrumenten mee kunnen smokkelen.
Afgezien van de extra beveiligingsmaatregelen is het ook dit jaar business as usual op de Tefaf. Galeriehouders tonen hun waar alsof er niets gebeurd is en de vele bezoekers kijken er vol bewondering naar. De sfeer is relaxt; niemand kijkt uit naar personen met eventuele snode plannen. Ik besluit dit jaar wel extra op mensen te letten, maar dan vooral het soort dat is afgebeeld op schilderijen. En daar is ook tijdens deze editie geen gebrek aan. Ik zie mooie mensen, lelijke (o, pardon, dat mag niet meer van sensitivity readers) mensen, grappige mensen en aandoenlijke mensen.
De mens is een geliefd onderwerp van kunstenaars en de kunsten staan er dan ook bol van. Een (groeps)portret dat wil opvallen moet daarom wel iets bijzonders in zich hebben. Het schilderijenaanbod op de Tefaf bevat ook dit jaar vele prachtige aansprekende voorbeelden. Een portret dat al van een afstand mijn aandacht trekt, is gemaakt door Johan Zoffany. De afgebeelde zeer goed geklede man met zijn armen over elkaar kijkt naar boven met opengesperde ogen en dito mond. Het blijkt te gaan om Edward Townsend, een acteur die tijdens een theatervoorstelling in 1796 een lied zingt. Het ijzersterke theatrale portret is een regelrechte blikvanger.
Een latere collega van deze Townsend is ook aanwezig op de beurs: Merle Oberon. Gerald Brockhurst portretteerde haar in 1937. Het toeval wil dat ik op de dag van mijn bezoek aan de Tefaf nog een artikel van de NOS las waarin deze actrice figureerde. Dat ging over de kansen van Aziatische acteurs in Hollywood. Om filmrollen te kunnen krijgen hield Oberon in de jaren dertig haar deels Aziatische afkomst geheim. Hoewel haar moeder Sri Lankaans was, hield ze vol Australisch te zijn.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Het is een enigszins mysterieus portret, dat past bij het mysterie rondom haar afkomst. Ze kijkt niet rechtstreeks naar de schilder, maar staart een beetje langs hem heen. Wat ziet ze? En wat draagt ze eigenlijk? Het kostuum komt niet uit haar eigen tijd, maar was enkele eeuwen eerder in de mode. De robijn op haar opvallende hoed versterkt het mysterie alleen nog maar.
Qua hoeden kan het overigens nog opmerkelijker, zag ik op de Tefaf. Want wat te denken van het tamelijk bizarre hoofddeksel dat Cléo de Merode draagt op het portret dat Honoré Gliezes van haar schilderde? Het heeft wel wat weg van een Zeeuwse kap, maar dan een wel erg uitbundige variant. Ze zou hiermee niet misstaan op een catwalk van een modeshow. Of als bezoeker van een prestigieuze kunstbeurs natuurlijk. Waar het immers toch ook wel een beetje draait om kijken en bekeken worden.
Tefaf, t/m 19 maart in het MECC, Maastricht
Waardering: @@@@@@@@@@
