Recensie
“Die meneer staat voor een kopieerapparaat, wil jij dat ook?” vraagt een vader aan zijn zoontje. Het jongetje wil dat wel, loopt naar de glazen wand en drukt zich er stevig tegenaan. Vader drukt op een knop, waarop de machine zijn werk doet. Enkele seconden later is er in de glasplaat een spookachtige afdruk van het kind zichtbaar.
Door: Evert-Jan Pol
De installatie TouchMe version 4.0 van Blendid – een bron van hilariteit – is een populaire attractie op de dynamische expositie Lekker Licht in het Centraal Museum. Common Structures van Matthijs Munnik lokt eveneens sterke reacties uit. De dame achter de kassa waarschuwde al dat het werk niet geschikt is voor epilepsiepatiënten, vanwege felle flitsen. Ook mensen zonder die akelige ziekte kunnen er overigens flink naar van worden.
Common structures (video, pas op: fel flitsend licht) is een hoge lichtgevende zuil, die voortdurend van kleur verandert, in supersnelle schokkende bewegingen. Het oog went maar moeilijk aan het flitsende spektakel. “Je moet er niet te lang naar kijken, want dan word je er misselijk van”, aldus een bezoeker. De installatie is misschien nog wel het best te ervaren met zonnebril.
In de overige zalen is het risico op flauwvallen en overgeven een stuk minder groot. Of je moet niet tegen licht kunnen. Maar dan is deze tentoonstelling waarschijnlijk niet de beste keuze voor een uitje. Want zoals de titel al lichtelijk doet vermoeden, draait het hier om licht, en niets anders dan licht.
De expositie toont de kracht van licht aan. De zuil van Munnik bewijst dat het ons waanzinnig kan maken, maar Lux van Oscar Santillan laat juist weer zien dat licht ook noodzakelijk is. In een donkere ruimte ligt een steen, letterlijk in de schijnwerpers. Zonder verlichting zagen we hem niet. Leuk detail: de steen is even zwaar als al het zonlicht op aarde.
Roland Schimmel speelt met weer een ander effect van (zon)licht. Hij schildert de nabeelden die je ziet als je kortstondig rechtstreeks in een lichtbron kijkt. Dan vormen zich allerlei vormen en kleuren op het netvlies. Dat gebeurt bijvoorbeeld als je te lang naar Common structures kijkt. Daarmee past Rapid third eye movement perfect binnen deze presentatie. Schimmel vangt de veelkleurige vormen in zijn schilderijen en schildert zo licht, zonder het echt te schilderen. Dat levert enigszins hallucinant werk op.
Vanwege werk als dit is Lekker Licht een zeer gevarieerde expositie. Op tentoonstelling met deze titel verwacht je toch vooral pure lichtkunst, wat ook volop aanwezig is. Prachtige voorbeelden zijn Santillans ‘waterval’ van tl-buizen en Iván Navarro’s Pink electric chair, een roze versie van Gerrit Rietvelds rood-blauwe stoel. De tentoonstelling bewijst echter dat licht een heel breed fenomeen is, waarmee je alle kanten uit kunt. En dat is, hoewel ontzettend logisch toch ook weer verrassend.
Lekker Licht, t/m 24 januari 2016 in het Centraal Museum, Utrecht
Waardering: @@@@@@@@@@