0
0
Als kind was ik een groot fan van Playmobil. Ik had een saloon, een televisieauto en talloze figuurtjes, waar ik me urenlang mee kon vermaken. En nog steeds heb ik er een zwak voor. De Playmobil-versie van Vermeers Melkmeisje staat op de vensterbank, al kan ik natuurlijk beweren dat de interesse daarvoor puur beroepsmatig is.
Door: Evert-Jan Pol
Fabrikant Geobra Brandstätter bracht de eerste 7,5 centimeter grote poppetjes in 1974 op de markt. Speelgoedontwerper Hans Beck baseerde de figuren op tinnen soldaatjes en hield ze bewust klein, zodat ze in een kinderhand zouden passen. Al was dat niet de enige reden: de oliecrisis van 1973 had de prijs van grondstoffen opgedreven. Hoe minder plastic er nodig was, hoe beter dus.
Becks eerste personages waren een bouwvakker, indiaan en ridder. Mede dankzij een Nederlandse groothandelaar werd het speelgoed een groot succes. Op de laatste dag van de speelgoedbeurs in Neurenberg in 1974 plaatste deze een bestelling ter waarde van een miljoen mark. Binnen enkele jaren steeg de verkoop naar meer dan honderd miljoen mark.
De fabrikant breidde het assortiment daarom al snel uit. Er kwamen meer figuurtjes bij – later ook vrouwelijke poppetjes, kinderen, baby’s en dieren – en voertuigen en gebouwen. De indiaan kreeg gezelschap van een cowboy en in hun westernwereld verrezen verschillende bouwwerken, zoals een bank, een hotel, het kantoor van de sheriff en de al eerder genoemde saloon.
Na 42 jaar zijn de eenvoudig ogende poppetjes nog steeds geliefd bij jong en oud. Het Limburgs Museum wijdt daarom een familietentoonstelling aan het Duitse speelgoed. Het Historisches Museum der Pfalz Speyer ontwikkelde de reizende expositie, die in 2013 voor het eerst te zien was. In elf maanden tijd kwamen meer dan 200.000 bezoekers af op 40 Jahre Playmobil – Eine Abenteuerreise durch die Zeit (in het Nederlands: 40 jaar Playmobil – Een avontuurlijke reis door de tijd).
Het Melkmeisje en de Nachtwachtfiguren die de fabrikant in samenwerking met het Rijksmuseum maakte, ontbreken, maar de Duitse kunstenaar Albrecht Dürer is wel present. Samen met vele figuurtjes, die de nodige werelden bevolken.
Het Wilde Westen mag als een van de drie oorspronkelijke thema’s natuurlijk niet ontbreken. Cowboys en indianen, met of zonder paard, beleven er allerlei avonturen. Andere tot de verbeelding sprekende historische werelden brengen de bezoeker naar onder meer de riddertijd, het oude Rome, het oude Egypte en, iets minder vroeg, het leven rond 1900. Het bonte feeënland en het levendige circus brengen kleur in het bestaan van de Playmobilfiguurtjes.
De bezoeker die, geïnspireerd door al dat nostalgische speelgoed, het liefst zou willen spelen, hoeft zich niet in te houden. De tentoonstelling voorziet in speeltafels waaraan een ieder zich ongegeneerd mag uitleven.
40 jaar Playmobil – Een avontuurlijke reis door de tijd, t/m 27 augustus 2017 in het Limburgs Museum, Venlo
