Recensie
Tegenwoordig is dat wel anders, maar in vervlogen tijden trok de etalage van een kunsthandel veel bekijks. Een fotoverslag in De Telegraaf van 9 januari 1938 toont drommen mensen voor die van Frans Buffa & zonen in de Amsterdamse Kalverstraat. Ze bezichtigen schilderijen van een zekere Kees van Dongen.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
Die kunstenaar toonde wel vaker werk bij Buffa. Drie jaar eerder bijvoorbeeld was zijn portret van de Franse gravin Anna de Noailles er te zien. Joop Siedenburg, de toenmalige eigenaar van de zaak, kocht het doek in 1936. Hij betaalde Van Dongen 2.000 gulden en verkocht het in 1938 later voor 5.000 door aan het Stedelijk Museum in Amsterdam. Dat bezit het schilderij nog steeds.
De kunsthandel bestond toen al 148 jaar. In 1790 startte de Italiaanse prentenverkoper Francesco Buffa de zaak, die heel belangrijk zou worden voor menig kunstenaar, en voor Singer Laren. Diens stichters, William en Anna Singer waren vaste klanten. Een kwart van hun hele kunstverzameling kocht het echtpaar daar. Een aanzienlijk deel daarvan is nu onderdeel van de museumcollectie.
Niet vreemd daarom dat juist Singer Laren een grote tentoonstelling wijdt aan de ooit zo befaamde kunsthandel. De expositie, die nog heel even te zien is, is de moeite waard. Wellicht is een bezoekje in de kerstvakantie een goed idee.
De toegangsdeuren naar de expositie zijn omlijst door een levensgrote zwart-witfoto van de ingang van de kunsthandel. Alsof je terug in de tijd gaat. De bezoeker waant zich even te gast bij Buffa & Zonen.
En stapt binnen in de beginperiode, aan het eind van de achttiende eeuw. Francesco Buffa verkocht in die tijd originele gravures van levende kunstenaars, topografische kaarten en geïllustreerde albums en ook aquarellen en tekeningen van Nederlandse meesters. Een van zijn klanten was koning Willem I, waardoor Buffa’s kunsthandel het predicaat hofleverancier kreeg. Francesco – inmiddels Frans – vertrok in 1820 weer naar Italië, waarna zijn zoons Jan en Sebastiaan hem opvolgende. Zij noemden de zaak Frans Buffa & Zonen.
In 1872 kwamen Alberto Caramelli en Filippo Tessaro aan het roer en creëerden er een ruime tentoonstellingszaal. Daar toonden ze de nieuwste schilder- en tekenkunst uit binnen- en buitenland aan verzamelaars en andere belangstellenden. De zaak zou later nog andere eigenaren krijgen, maar wat bleef was het aanbod aan prachtige kunst, waaruit Singer Laren een mooie selectie laat zien.
Menig werk kwam uiteindelijk terecht in een museum. Zoals Hartjesdag van George Hendrik Breitner. Dat was te zien in een grote tentoonstelling die Buffa & Zonen in 1932 aan de kunstenaar wijdde. Kranten beschreven het schilderij als een van de karakteristiekste werken van de expositie. Het Museum voor Moderne Kunst in Brussel kocht het binnen een week aan.
Een andere tentoonstelling leverde het Dordrechts Museum een doek van Isaac Israëls op. In 1909 kocht het tijdens een expositie van Israëls’ nieuwste werk het schilderij Essayeuses chez Paquin. Het is een voorbeeld van zijn mannequinschilderijen, die gewild waren bij Nederlandse verzamelaars en musea.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Singer Laren toont deze en andere prachtige werken in een smaakvolle setting, waarbij het ook oog had voor detail. In elke ruimte, die steeds een ander hoofdstuk uit de historie van de kunsthandel behandelt, leunt onder de inleidende zaaltekst een ingelijste foto of reproductie tegen de wand. Een van de foto’s, van het kantoorinterieur van Buffa, toont schilderijen in vergelijkbare lijsten.
De reis door de geschiedenis van Frans Buffa & Zonen eindigt in een schitterende salon. Die staat in het teken van de relaties Joop Siedenburg, de laatste eigenaar van de kunsthandel en William en Anna Singer. De zaal is uiterst sfeervol, met fraaie schilderijen aan de wanden en indrukwekkende sculpturen op de vloer, met een kleedje onder hun voeten. Het klassiek ogende tapijt completeert de ruimte, die een perfect slot is van een fijne tentoonstelling.
Schoonheid te koop. Kunsthandel Frans Buffa & Zonen 1790 – 1951, t/m 8 januari 2017 in Singer Laren
Waardering: @@@@@@@@@@
Zie ook: Kunsthandel Buffa was van groot belang voor Singer Laren