0
0
Recensie
Zodra je de deur opent naar Radicale Sociale Animale Talen is het alsof je je in een andere wereld begeeft. Bij binnenkomst word je omvangen door een kakofonie van willekeurig gemixte geluiden, waar menigeen toch even door van slag lijkt te raken. Het is tenslotte wel even wat anders dan de gemiddelde muisstille museumzaal. Van de ene kant komt monotoon dreunende muziek op je af, terwijl er ergens anders weer een stem – of misschien wel een samenkomen van meerdere stemmen – te horen is. Het is bijna ‘radicaal’ anders, geheel in Cobra-stijl.
Tekst en foto’s: Liesbeth Visee
In de tentoonstelling Radicale Sociale Animale Talen kiest het Cobra Museum voor een thematische benadering van de Cobra-beweging, waarin het werk uit de museumcollectie mixt met hedendaagse kunst. Deze transhistorische benadering legt de nadruk op de thematische overeenkomsten tussen kunst uit verschillende periodes en culturen, en geeft daardoor ook weer een nieuwe kijk op Cobra-kunstenaars. Aan de hand van de thema’s vrijheid, taal en beeld en materie biedt de tentoonstelling een interpretatie van het gedachtegoed van Cobra. En laat ze zien hoe actueel deze thema’s nog steeds zijn binnen de beeldende kunst.
Een bijzondere hedendaagse toevoeging aan de tentoonstelling is bijvoorbeeld het videowerk van Erik van Lieshout, Die Insel (Het Eiland), uit 2016. In deze video-installatie legt Van Lieshout zijn zelfverkozen verblijf op een eiland in een meer in Dortmund vast, en bevraagt hierdoor met name de rol van de kunstenaar als maatschappelijk commentator.
In de film is bijvoorbeeld te zien hoe de kunstenaar een constante strijd met de lokale autoriteiten aangaat om de zogenaamde ‘vrijheid’ te verkrijgen die hem in staat stelt zijn kunstpraktijken op het eiland uit te voeren. Zijn provocerende kunst valt duidelijk niet bij iedereen in de smaak, wat tot nadenken stemt over de rol van maatschappijkritische kunst in de samenleving. Net als voor Cobra-kunstenaars staat voor Van Lieshout (artistieke) vrijheid voorop, en streeft hij ernaar dogma’s en onnodige wetten te kunnen verwerpen.
Ook op het gebied van materiaalgebruik is er een divers aanbod. Zoals menig Cobra-kunstenaar bijvoorbeeld graag in keramiek werkte, zo zien we ook hedendaagse kunstenaar Jonas Ohlsson spelen met dit materiaal. Zijn werk komt net zo speels en spontaan over als veel Cobra-werk, en voelt ondanks de maatschappelijke thema’s die worden aangesneden niet moraliserend aan.
Ook Navid Nuur creëert bijzondere vormen uit keramiek, die soms bijna buitenaards of misschien wel prehistorisch overkomen. Gepresenteerd in glazen vitrines doen de keramische vormen denken aan fossielen, waarin ook de liefde voor experimenteren met verschillende materialen duidelijk naar voren komt.
Echter, het meest verfrissende in deze tentoonstelling is misschien niet eens de kunst die er te zien is, maar het tentoonstellingsontwerp, verzorgd door ontwerp- en productiebureau Polyester. Dat ontwierp modulaire wanden die op verschillende plekken in de ruimte geplaatst zijn, en die daardoor de zaal een compleet andere uitstraling geven.
Het ontwerp laat de kunstwerken extra goed uitkomen, en refereert op subtiele wijze soms zelf ook naar Cobra ideeën. Dit ontwerp in combinatie met de geluiden die de kunstwerken omgeven maakt het bezoek aan deze tentoonstelling anders dan anders, wat een verfrissende kijk geeft op een gevestigde kunststroming als Cobra.
Radicale Sociale Animale Talen, t/m 24 september in het Cobra Museum, Amstelveen
Waardering: @@@@@@@@@@
