0
0
Het Stedelijk Museum mag het schilderij Bild mit Häusern van Wassily Kandinsky houden. Dat heeft de Restitutiecommissie bepaald. Het museum maakte dat vandaag bekend.
Het Stedelijk kocht het schilderij op 9 oktober 1940 op een veiling van Frederik Muller & Co. in Amsterdam, Erfgenamen van Irma Klein en Robert Lewenstein, de eerdere eigenaren van het werk, wilden dat het museum het terug zouden geven.
Volgens de Restitutiecommissie is het het meest aannemelijk is dat het schilderij in 1940 met medewerking van Klein en Lewenstein is geveild, nadat de laatste het geërfd had van zijn moeder Hedwig Lewenstein-Weijerman, die in 1937 overleed. De commissie komt tot de conclusie dat de verkoop van het werk niet los gezien kan worden van het naziregime, maar ook mede het gevolg was van de verslechterde financiële omstandigheden waarin de eigenaren al voor de Duitse inval verkeerden.
De commissie vindt daarom dat er een minder sterke grondslag voor restitutie is dan wanneer er sprake zou zijn van roof of confiscatie. Daarbij komt dat niet is gebleken dat Irma Klein in de periode na de Duitse bezetting pogingen heeft ondernomen om het geclaimde werk terug te vragen aan het museum, terwijl ze wist of had kunnen weten dat het zich daar bevond. De Restitutiecommissie heeft verder vastgesteld dat niet is gebleken dat het museum het werk in 1940 niet te goeder trouw heeft verworven.
De afgelopen twintig jaar hebben musea onder leiding van de Museumvereniging onderzoek gedaan naar kunstwerken die tussen 1933 en 1945 onder verdachte omstandigheden in de collectie zijn gekomen. Vaak bestaat er een vermoeden van roof, confiscatie of gedwongen verkoop voor of tijdens de Tweede Wereldoorlog. De resultaten zijn sinds 2013 gepubliceerd op de website www.musealeverwervingen.nl.
Het Stedelijk vond uiteindelijk vijftien werken waarvan de herkomst onduidelijk is. Volgens het museum doet het er alles aan de mogelijk belanghebbenden van die werken te vinden en met hen in gesprek te gaan. Mensen die vinden dat ze recht hebben op een werk, nodigt het museum uit om de zaak gezamenlijk voor te leggen aan de Restitutiecommissie. Het advies van de commissie is bindend.
Vorige maand werd bekend dat 42 Nederlandse musea kunst bezitten die voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog mogelijk door de nazi’s is gestolen van hun Joodse eigenaren. Het stedelijk is een van die musea.
