0
0
De zeventiende-eeuwse schilder Adriaen Coorte was gehandicapt. Tot die voorzichtige conclusie kwam het team van het AvroTros-programma Het geheim van de Meester. In de aflevering van dinsdag 8 januari stond Coortes beroemde schilderij Stilleven met asperges centraal.
Het schilderijtje hangt in het Rijksmuseum. Het werkje is geliefd en beroemd, maar de maker is volgens directeur Taco Dibbits een mysterie. Adriaen Coorte (ca. 1665-1707/10) werd geboren in het Zeeuwse plaatsje IJzendijke, maar verder is er heel weinig over hem bekend.
Teamleider Jasper Krabbé reist in de aflevering af naar IJzendijke om toch iets meer te weten te komen over de kunstenaar. Daar heeft hij een afspraak met historisch onderzoeker Ton de Jong, die samen met Huib J. Plankeel een boek schreef over Coorte (Adriaen Coorte uit IJzendijke, 2015).
Hij vertelt Krabbé dat er over Coortes familie wel het een en ander is te vinden. Broer Jacob was bijvoorbeeld kapitein op een oorlogsschip. En de jongste broer was koopman in Perzië, het huidige Iran. Grootvader Michiel van Goch was een tijdje ambassadeur van Engeland. De familie Coorte was dus welgesteld en vrij belangrijk. Ze had ook vele Zeeuwse polders in haar bezit. Het is daarom opmerkelijk dat er over Adriaen weinig te vinden is in de archieven.
De Jong heeft daar wel een verklaring voor. Als hij gezond was geweest, getrouwd was en kinderen had gehad, hadden er documenten moeten zijn die hij had ondertekend, denkt hij. Volgens hem was Coorte daarom wellicht gehandicapt, bijvoorbeeld als gevolg van kinderverlamming, dat in die tijd vaak voorkwam. “Zo’n geïsoleerd leven van iemand kun je eigenlijk alleen maar verklaren doordat iemand niet het vermogen had naar buiten te gaan.”
Kunstenaar Charlotte Caspers, die een reconstructie van Stilleven met asperges maakte, denkt ook dat Coorte als kluizenaar leefde. Volgens haar had hij een dergelijk verstild schilderij niet kunnen maken met zes schreeuwende kinderen om zich heen.
Deze aflevering van Het geheim van de Meester is hier terug te kijken.
(EJP)
