Het monumentale schilderij De aartsengel Michaël van Luca Giordano is vanaf 16 februari twee maanden te zien in De Nieuwe Kerk Amsterdam. Het is dan het Meesterwerk van de achtste editie van de gelijknamige serie.
In de jaarlijkse expositieserie Meesterwerk schitteren kunstwerken die bijna nooit worden uitgeleend door hun eigenaar. Steevast zijn dit werken met een – soms onverwachte – religieuze of spirituele lading, die goed tot hun recht komen in de gotische ruimte van De Nieuwe Kerk. Het schilderij van Giordano, uit omstreeks 1633 is een van de topstukken van de Gemäldegalerie in Berlijn.
“De aartsengel Michaël imponeert niet alleen door zijn enorme formaat, schoonheid, zeggingskracht en overweldigende dynamiek, maar ook door de symboliek die typerend is voor de strijd van de rooms-katholieke kerk met het opkomende protestantisme (de contrareformatie)”, aldus het persbericht. De Nieuwe Kerk is een toepasselijke plek voor het werk, want ze was ooit het toneel van heftige strijd geweest. In 1578 vond in Amsterdam de Alteratie plaats; de stad werd juist van katholiek protestants.
Het twee meter hoge schilderij verbeeldt het Bijbelverhaal waarin de aartsengel Michaël de duivel en de gevallen engelen verslaat (Openbaring 12:7–9). De strijd tussen de engel en de demonische figuren symboliseert de strijd van de contrareformatie, maar ook meer algemeen die tussen goed en kwaad.
Het werk van Giordano is onder meer te herkennen aan sterke licht-donkercontrasten, dynamische composities en dramatische voorstellingen met bijpassende gebaren. Hij bewonderde Dürer, Rafaël, Rubens en Titiaan, en liet zich ook inspireren door Rembrandt. Een portret van Rembrandt naar een zelfportret van de Hollandse kunstenaar, toegeschreven aan Giordano, bevindt zich in het Museo Nazionale di Capodimonte in Napels. Giordano moet etsen van Rembrandt hebben gekend, aangezien zijn werk talrijke elementen bevat die aan Rembrandt doen denken.
De aartsengel Michaël maakt deel uit van een enorm oeuvre. Giordano maakte maar liefst 1.200 werken. Hij bezat het vermogen om in slechts 24 uur een altaarstuk te schilderen, wat hem de bijnaam ‘Luca Fa Presto’ (Luca, werk snel) opleverde.
Vorig jaar was een Gazing Ball Painting van Jeff Koons het Meesterwerk.
Meesterwerk, 16 februari t/m 7 april in De Nieuwe Kerk Amsterdam