0
0
Recensie
Onder grote belangstelling opent een suppoost in het Limburgs Museum een monumentaal veelluik van Evert Thielen. Het is een van de zes giganten die schitteren in een grote tentoonstelling over de Nederlandse kunstenaar. Nooit eerder was er zoveel werk van hem op één plek te zien.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
Al vijftig jaar schildert Thielen (1954), en dat is de reden voor deze jubileumtentoonstelling. Velen kennen hem van zijn reusachtige meerluiken, maar toch maakte hij er ‘slechts’ zes. Niet verwonderlijk, want hij doet er jaren over. Aan Unified werkte hij bijvoorbeeld vier jaar. En het veelluik Bellenhof, waaraan hij in 2005 begon, is zelfs nog niet eens af.
In de tussentijd maakt Thielen ook nog kleiner werk, dat niet zelden ook flink van formaat is. Het Limburgs Museum toont er niet minder dan 115. Samen schetsen de in totaal 121 werken een compleet beeld van het leven en werk van de productieve kunstenaar.
Zelf kende ik Thielens schilderijen alleen van foto’s. Voor zover bekend bevindt zijn werk zich niet in museale collecties. Alle stukken in deze tentoonstelling komen in elk geval uit particuliere verzamelingen en bedrijfscollecties. De veelluiken zijn vermoedelijk allemaal in bezit van bedrijven. Het gemiddelde woonhuis is te klein voor zo’n reus, zeker als het ook nog uitgeklapt wordt.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Thielen maakte het veelluik Unified bijvoorbeeld in opdracht van de inmiddels niet meer onder deze naam actieve firma Sara Lee I D.E. (De D.E., ofwel koffiefabrikant Douwe Egberts ging in 2012 alleen verder als D.E. Master Blenders 1753). De buitenzijde van het veelluik staat bol van bedrijvigheid in de vele fabrieksruimtes. De binnenkant toont een idyllische voorstelling van een gezelschap tijdens een picknick, uiteraard met koffie.
In 1996 bracht het concern een gelijknamig boek uit over de totstandkoming van dit ene schilderij. Dat zegt iets over de omvang van het project: slechts weinig kunstwerken hebben een eigen boek. In de publicatie staat dat het stuk bestemd was voor de receptie van het hoofdkantoor, waar een hoge wand vroeg om een krachtig schilderij. “De oppervlakte van de muur is zo groot dat ieder schilderij van ‘normale’ omvang erin zou wegvallen. De ruimte vraagt om iets kolossaals, iets waar niemand zomaar aan voorbij kan lopen.”
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
En daar slaagde Thielen in: het schilderij is – ook in ingeklapte vorm – niet te missen. Dat geldt ook voor de overige veelluiken. Ze fascineren en houden de blik gevangen. De kijker ontdekt steeds weer iets nieuws. Ook wekt de gigant ontzag voor de maker ervan. Het verwerken van zoveel details in vijftien metershoge panelen is een waar monnikenwerk.
Zes keer per dag klapt een museummedewerker de veelluiken open. Een veelluik moet je in zijn geheel kunnen zien, dus het is fijn dat het museum ervoor koos de luiken niet de hele tijd dicht te laten. En het openen zorgt ook nog eens voor spektakel dat deze tentoonstelling nóg aantrekkelijker maakt.
Thielens werkwijze vindt haar oorsprong in de technieken van de oude meesters. Hij onderzocht bijvoorbeeld jarenlang het eeuwenoude veelluik De aanbidding van het Lam Gods van de gebroeders Van Eyck in Gent, en liet zich door hun werkwijze inspireren. Zo gebruikt de kunstenaar meerdere lagen zelfgemaakte olieverf en tempera, die zorgen voor heldere, diepe kleuren. Met technieken van toen vangt hij de wereld van nu.
Zijn stijl is realistisch, met soms enkele surrealistische elementen, zoals de reuzin die hoog boven gebouwen en andere mensen uit torent en de dame die vanaf een wolk naar beneden kijkt. Zwevende kopjes en transparante figuren dragen ook bij aan het mysterie op enkele schilderijen. Daarmee past Thielens werk in de magisch realistische traditie.
In de jaren 80 maakte hij kort uitstapje naar het expressionisme. Geboorte van Venus is daar een goed voorbeeld van. Dit schilderij is a-typisch voor de schilder die naam maakte met liefelijke rustige voorstellingen. Het is een wild werk, met een hoofdpersoon dat letterlijk uitbreekt. Dit avontuur duurde echter niet lang, want hij voelde zich er niet goed bij. Hij keerde weer terug naar het realisme met een twist, waarin hij een waar meester is.
50 Jaar Thielen – De ogen van de meester, t/m 10 juni in het Limburgs Museum, Venlo
Let op: vanaf 8 april zijn er alleen nog tickets met begintijd te koop. Het museum raadt aan kaarten online te bestellen.
Waardering: @@@@@@@@@@
