In een nieuwe tentoonstelling besteedt Museum Het Rembrandthuis vanaf morgen aandacht aan onderbelichte zeventiende-eeuwse portretten van zwarte mensen. De expositie HIER. Zwart in Rembrandts tijd is het resultaat van het samenwerkingsproject Musea Bekennen Kleur.
Zwarte mensen waren aanwezig in het zeventiende-eeuwse Nederland. Tussen ongeveer 1630 en 1660 was er bijvoorbeeld een kleine gemeenschap van vrije zwarte mensen in de omgeving van de Jodenbreestraat, in Rembrandts buurt. Sommigen van hen doken ook op in schilderijen van kunstenaars. Die portretten zijn lang onderbelicht gebleven en het Rembrandthuis vindt dat onterecht.
De stereotypen die later het beeld van zwarte mensen zouden bepalen, waren in Rembrandts tijd nog niet overheersend, blijkt uit de tentoonstelling. Bovendien zijn zwarte personen niet alleen bijfiguren met een ondergeschikte rol, maar vaak juist het centrale onderwerp van het kunstwerk.
Stephanie Archangel, junior conservator bij het Rijksmuseum, is een van de gastconservatoren van de tentoonstelling. “Al jaren ben ik op zoek naar historische portretten van zwarte mensen zoals ik”, zegt ze. “Er moet toch meer zijn dan het stereotype beeld van bediende, tot slaaf gemaakte of karikatuur? Ik vond het alternatief in Rembrandts tijd: een portrettengalerij van zwarte mensen die volwaardig zijn verbeeld.”
Museum Het Rembrandthuis hoopt dat de tentoonstelling impact zal maken. “HIER. Zwart in Rembrandts tijd is een krachtig statement over zwarte aanwezigheid en representatie in Nederland, over beter kijken en blinde vlekken, over zeggenschap en een kantelende beeldvorming.”
Het project Musea Bekennen Kleur is een samenwerking tussen Bonnefantenmuseum, Centraal Museum, Dordrechts Museum, Frans Hals Museum, Museum Arnhem, Museum Het Rembrandthuis, Rijksmuseum, Stedelijk Museum Amsterdam, Van Abbemuseum, Van Gogh Museum en Zeeuws Museum. Het heeft als doel om diversiteit en inclusie daadwerkelijk te verankeren in het ‘DNA’ van de verschillende organisaties.
HIER. Zwart in Rembrandts tij, 6 maart t/m 31 mei in Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam