0
0
De Nederlandse musea zijn in verband met corona tot en met 1 juni gesloten voor publiek. Daarom hebben we een tijdelijke nieuwe rubriek in het leven geroepen: Foto van de dag. Tot de musea weer open zijn, plaatsen we dagelijks een foto van een werk uit een huidige tentoonstelling. Vandaag: Helene Schjerfbeck in het Van Gogh Museum.
Tekst: Evert-Jan Pol
In de tentoonstelling In the Picture staan zelfportretten centraal. Met meer dan zestig portretten uit de periode van 1850 tot 1920 geeft ze een veelzijdig beeld van de rol en betekenis van het kunstenaarsportret. Uiteraard komt Vincent van Gogh voorbij, maar op zaal hangen ook portretten van kunstenaars die bij het grote publiek minder bekend zijn, onder wie Helene Schjerfbeck (1862-1946).
Kunstmuseum Den Haag presenteerde in 2007 de eerste niet-Scandinavische overzichtstentoonstelling over de Finse kunstenares. En noemde haar toen “Het geheim van Finland”.
Op haar elfde volgde ze al een opleiding aan de tekenschool van het Finse Kunstgenootschap. Dankzij financiële steun van een van haar docenten kon ze in 1877 naar een privé-academie waar ze les kreeg in de Franse olieverfschildertechnieken. Al op jonge leeftijd had ze succes.
Gedurende haar hele carrière maakte Schjerfbeck zelfportretten. Het Van Gogh museum had dan ook een ruime keuze. In de tentoonstelling namen ze Zelfportret, zwarte achtergrond uit 1915 op. Op dit portret uit het Nationale Museum van Finland was de kunstenares 53 jaar. De blosjes op de wangen doen vermoeden dat ze hier nog in goede gezondheid verkeert. In latere portretten is haar lichamelijk aftakeling duidelijk zichtbaar. Ze maakte namelijk heel eerlijke portretten, ook als ze zelf het model was.
