De musea blijven nog even gesloten. Ooit gaan ze weer open en dan is er veel moois te zien. De komende tijd lichten we geregeld een expositie uit die volgens ons het wachten waard is. Vandaag: Azteken in Museum Volkenkunde.
Manshoge krijgers gehouwen in steen, mythische mens-dierfiguren, verfijnde gouden sieraden, en een levensgrote 3D-print van de zonnesteen. Dit zijn nog maar enkele voorbeelden van de grote tentoonstelling Azteken, de mens achter de mythe, die, als alles volgens planning verloopt, vanaf 6 augustus te zien is. Ze is de eerste expositie ooit op Nederlandse bodem over de Azteken.
De Azteken waren een beschaving die tussen ongeveer 1300 en 1521 bestond in het huidige Mexico. Het is dit jaar precies vijf eeuwen geleden dat Spaanse kolonisten het Azteekse Rijk ten val brachten. Aan de hand van topstukken die Mexico niet eerder verlieten laat de tentoonstelling de bezoeker kennismaken met dit voormalige rijk.
De expositie toont aan hoe het dagelijks leven van de Azteken eruit zag. En wat voor verfijnde cultuur zij eigenlijk bezaten. Zoveel anders als de Spanjaarden wilden doen geloven. Zij maakten van de Azteken graag een bloeddorstig volk, om zo hun eigen wreedheden te rechtvaardigen.
Van de Azteekse cultuur is dan ook veel vernietigd tijdens de Spaanse overheersing. Opgravingen in Mexico Stad leggen nog vaak nieuwe informatie bloot. De nieuwste archeologische inzichten en verhalen van nazaten van de Azteken maken het mogelijk mythes te ontrafelen en het leven van de oude Azteken te verbeelden.
De expositie begint met een reuscahtige 3-D-print van de Azteekse Zonnesteen. Die met videoprojectie en geluid- en lichteffecten uitlegt hoe de Azteken dachten over het ontstaan van de mens en hun relatie tot goden. Het Zonnesteen Theater won in 2020 de Heritage in Motion Award voor beste museale multimedia-installatie van Europa.
Vanaf daar neemt de expositie de bezoeker mee langs 175 topstukken. Variërend van een gouden hart van 5 centimeter, tot een stenen adelaar van 800 kilo. Sommige van deze objecten zijn nog nooit buiten Mexico geweest, andere zijn voor het eerst voor publiek te zien. Zo zijn de gouden oorbellen van de godin Coyolxauhqui pas enkele jaren geleden opgegraven. Ze tonen het vakmanschap van de kunstenaars. Net als de met turkoois en schelp versierde vogelkop, die al bijna 500 jaar in Europa is, en nu voor het eerst Duitsland verlaat.
Minder bekend is dat gebruiken van de Azteken zijn vandaag de dag nog veel terugkomen in ons dagelijks leven. Niet alleen spreken nog altijd meer dan 1.500.000 mensen Nahuatl, de taal van de Azteken. In voeding, taal, religie en muziek vind je over de hele wereld aspecten terug. Zo zijn woorden als chocolade, avocado en tomaat regelrecht overgenomen uit de Azteekse taal, en dankt Europa rubber aan de Azteken. Ook bepaald voedsel, zoals maïs en chili danken we aan deze beschaving.
Voor de jongste bezoekers is er een speciale route door de tentoonstelling. Kinderen krijgen een speciale ketting met een teken van de Azteken, die zij met een speciale zoektocht in de expositie kunnen ontcijferen. De gevederde slang Coatl helpt hen daar onderweg bij. Ook is er een atelier waar ze kunnen rekenen en tekenen op zijn Azteeks.
Azteken, de mens achter de mythe, vanaf 6 augustus in Museum Volkenkunde, Leiden