0
0
Het Stedelijk Museum heeft het Polaroid-tweeluik Soliloquy van Ulay gekregen. De Ulay Foundation en Ulays echtgenote Lena Pislak schonken de foto’s ter gelegenheid van de tentoonstelling Ulay Was Here, het grootste overzicht ooit van het werk van kunstenaar Frank Uw Laysiepen (1943-2020), zoals Ulays echte naam luidde.
De vroege Polaroids van Ulay zijn bepalend gebleken voor de ontwikkeling van performancekunst. “Zodra ik de Polaroid-camera begon te gebruiken, waarbij ik hem voornamelijk op mezelf richtte – een praktijk die ik Auto-Polaroid noemde – ontdekte ik meteen de performatieve elementen ervan”, zei hij in 2014 zelf over dit vroege werk. “Polaroids nemen was voor mij een performance act: ik trad op voor de camera. Dit waren intieme acties, uitgevoerd in afwezigheid van een live publiek.”
De Auto-Polaroids zijn kenmerkend voor de vroegste periode van Ulays artistieke activiteit in Amsterdam. Zowel op het gebied van zijn techniek en werkwijze als wat betreft de inhoud ervan (zijn onderzoek naar zijn genderidentiteit).
Ulay gaf het tweeluik de titel Soliloquy, verwijzend naar de gelijknamige dramatische monoloog waarbij eigen gedachten worden uitgesproken, alleen of ongeacht of er anderen aanwezig zijn. Soliloquy is onderdeel van de grotere serie S’he, Ulay’s iconische serie uit deze periode. Door zichzelf als half man, half vrouw te presenteren, haalde hij gangbare concepten van gender en seksualiteit onderuit en daagde hij de toeschouwer uit om opnieuw na te denken over gender en over heersende normen rond identiteit.
De Ulay Foundation schenkt het tweeluik als steunbetuiging “in deze uitdagende tijd”. Ook noemt ze de schenking een eerbetoon aan Ulays speciale band met niet alleen met de stad Amsterdam, maar in het bijzonder met het Stedelijk Museum.
“De tentoonstelling Ulay Was Here is ons eerbetoon aan de baanbrekende kunstenaar die Ulay was, aan zijn nagedachtenis en aan zijn persoonlijke relatie met Amsterdam, waar hij meer dan veertig jaar van zijn leven heeft doorgebracht”, aldus Rein Wolfs, directeur van het Stedelijk Museum. “Ulay was een pionier en een van de grondleggers van de performancekunst, en we zijn blij dat we een van zijn eerste acties hebben kunnen aankopen, de video Irritation – There is a Criminal Touch to Art uit 1976. We zijn, als museum met een belangrijke geschiedenis in performancekunst, zeer dankbaar voor deze schenking van Ulay Foundation. Deze vroege polaroids zijn een geweldige aanvulling op onze collectie en een inspiratie voor toekomstige generaties.”
De tentoonstelling Ulay Was Here opende op 21 november in het Stedelijk Museum en was daar tot 15 december te zien. Daarna sloten de musea. Ulay begon samen met de conservatoren aan dit grote retrospectief te werken voordat hij in maart 2020 overleed. De expositie werd het eerste internationale postume overzicht, met veel nooit eerder getoonde werken.
Hoewel het werk dat hij samen met Marina Abramović maakte iconisch is, liet Ulay Was Here zien dat Ulay een indrukwekkend solo-oeuvre opbouwde zowel voor als na hun twaalfjarige samenwerking. De expositie toont toont Ulay als een van de pioniers van Polaroid-fotografie en van performance- en body art.
Hoewel het Stedelijk de tentoonstelling verlengde tot en met 30 mei, is ze waarschijnlijk niet meer voor publiek te zien. Het museum opent op zijn vroegst pas weer op 5 juni.
