0
0
Recensie
Zodra de Japanse sierkers in bloei staat, weet je het: de lente is aantocht. Ook in Nederland is deze van oorsprong Aziatische vroeg bloeiende boom met zijn prachtige roze of witte bloemen niet meer weg te denken uit het straatbeeld. In de museumtuin van Museum Volkenkunde in Leiden staan enkele van deze sakura, zoals hun Japanse naam luidt. Met een binnen- en buitenexpositie besteedt het museum aandacht aan de bloesemboom, die in de Japanse cultuur een grote rol speelt.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
De door Japan aan Museum Volkenkunde geschonken bomen zijn tijdens hun bloeiperiode razend populair. Menigeen bezoekt de gratis toegankelijk tuin dan om een foto te maken van de bloemen die als een lichtroze wolk boven de boom lijken te zweven. Het is telkens weer een indrukwekkend gezicht.
Elk jaar staat het museum uitgebreid stil bij hanami, ofwel bloesem kijken in het Japans. In Japan is de bloei van de kersenbomen namelijk een waar evenement. Wanneer de bomen in bloei staan, trekken Japanners er op uit om, onder het genot van eten en drinken, met elkaar de kersenbloesem te bewonderen. Het is ook een moment om na te denken over de vergankelijkheid van het leven, want de boom bloeit slechts heel kort.
Het hoogtepunt van de bloesems is inmiddels geweest, maar gelukkig hebben we de kunst nog! Zowel binnen als buiten zijn prachtige prenten te zien, waarop de kersenbloesem figureert. In de tuin staan tussen de bomen borden met daarop uitvergrote klassieke Japanse voorstellingen.
Een van de prenten toont een vogelvluchtperspectief op de boeddhistische tempel Hasedera, waar het een drukte van belang is. De overdekte trappen naar het hoofdgebouw voeren door een zee van kersenbloesems. De klim moet adembenemend zijn geweest, zowel letterlijk, vanwege het grote aantal treden als figuurlijk, dankzij de wonderschone bloemen.
De prenten in de buitenexpositie worden getoond in een ideaal decor, tussen de bomen die terugkomen op de werken. Binnen is dat wel anders, want daar hangen de prenten in het museumcafé, waar ze misschien minder op waarde geschat worden. In het café komen mensen immers samen om iets te drinken en om na te praten en niet zozeer om kunst te kijken.
Toch is ook daar veel moois te zien, zoals Drie prostituees van hoge rang, met hun pupillen, van Keisai Eisen. Het drieluik is een van de twee werken waarop prostituees tussen de kersenbloesem zijn afgebeeld. Dergelijke voorstellingen kwamen vaker voor in de Japanse grafische kunst. Jonge vrouwen die in en rond de officiële bordeelwijk van het huidige Tokio leefden, stonden namelijk bekend als de ‘bloemen van Edo’. De ‘bloemen van Edo’ en de bloesem van Japan vormden daardoor de perfecte combinatie.
Hanami 2022, t/m 8 mei in Museum Volkenkunde, Leiden
Waardering: @@@@@@@@@@
