Recensie
Bij impressionisme denk je waarschijnlijk vooral aan Franse schilders als Claude Monet, Camille Pissarro en Paul Signac. De met vlotte toets geschilderde zonnige landschappen associeer je dan ook sneller met Frankrijk dan – ik noem maar wat – Nunspeet. Toch woonden en werkten in dat Veluwse dorpje ook enkele impressionisten. Ben Viegers is misschien wel het meest aansprekende voorbeeld. Het Noord-Veluws Museum in genoemde plaats toont momenteel een zomers overzicht van diens oeuvre.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
Leest u de site graag en heeft u wel een zakcentje over voor een arme schrijver? Klik dan op de knop ‘doneren’.
De in Den Haag geboren Ben Viegers (1886-1947) verhuisde in 1938 naar Nunspeet. Het pittoreske dorp oefende in de eerste helft van de vorige eeuw een grote aantrekkingskracht uit op kunstenaars. Zoals vele andere schilders was hij op zoek naar de puurheid van het landleven. In het Veluwse landschap vond hij nieuwe inspiratie. Met gretigheid vertaalde hij de rijkdom aan onderwerpen die hij daar aantrof in levendige schilderijen met warme kleuren.
Door het kleurgebruik en de onderwerpen die hij koos, doet Viegers’ werk vaak sterk denken van dat van zijn Franse collega’s. Net als zij hanteerde hij zijn penseel het liefst in de openlucht, waar hij zonnige temperamentvolle schilderijen maakte die direct doen verlangen naar warme streken. Toch stellen de voorstellingen veelal Nederlandse oorden voor. Een schilderij met aangemeerde boten in een haven had gemaakt kunnen zijn aan de Franse kust, maar ontstond in werkelijkheid in Scheveningen. Toen ik dit werk zag, dacht ik ook: ‘Ah, de kunstenaar maakte ook weleens uitstapjes naar Frankrijk’.
Precies dat deed hij overigens wel. Door het bezit van een Harley-Davidson met zijspan en later een auto was Viegers namelijk al vroeg heel mobiel. Hoewel zijn hart uitging naar het vastleggen van landschappen en boerenleven, trok hij vanuit Den Haag en later Nunspeet ook naar talrijke steden in binnen- en buitenland, waar hij karakteristieke locaties vastlegde. In Frankrijk schilderde hij bijvoorbeeld het heerlijke zomerse doek Havenkade van Camaret-sur-Mer, Bretagne.
Wat opvalt aan Viegers’ schilderijen is het zonnige karakter. Met lichte kleuren als wit en geel wist hij de illusie van zonneschijn op te wekken. Veel werken lijken licht te geven; alsof de zonnestralen via de achterzijde zich een weg door het doek banen. Hierdoor doet een groot deel van de getoonde voorstellingen nogal mediterraans aan. Zoals de prachtige lichte compositie Theedrinken op Landgoed Marlot, Den Haag, dat, zoals de titel al doet vermoeden toch ‘gewoon’ in Nederland is gesitueerd.
Het is de tweede keer dat het Noord-Veluws Museum een tentoonstelling wijdt aan Viegers, naar wie in Nunspeet ook een straat is vernoemd. De eerste expositie van het in november 2014 geopende museum stond ook in het teken van deze kunstenaar. Omdat veel bezoekers die het museum pas later ontdekten die presentatie hebben gemist, besteedt het museum 75 jaar na Vliegers’ overlijden met ongeveer negentig werken nogmaals ruim aandacht aan de Nederlandse impressionist. Met Ben Viegers, springlevend! maakte het Noord-Veluws Museum andermaal een mooie tentoonstelling over een kunstenaar die geen landelijke bekendheid geniet, maar die wel zeker verdient.
Ben Viegers, springlevend!, t/m 8 januari 2023 in het Noord-Veluws Museum, Nunspeet
Waardering: @@@@@@@@@@